ASCII Karakter Kümesi Nedir?
Bilgisayarlar yalnızca sayılarla (0 ve 1'lerle) çalışır. Ancak bizler harfleri, rakamları ve sembolleri kullanırız. İşte tam bu noktada, bu harf ve sembollerin bilgisayarın anlayacağı sayılara dönüştürülmesi gerekir. ASCII (American Standard Code for Information Interchange), bu dönüşümü sağlayan bir standarttır; yani bir çeşit şifreleme algoritması veya kod kümesi olarak düşünülebilir.
ASCII Nasıl Çalışır?
Her bir karakter (örneğin 'A' harfi, '5' rakamı veya '%' işareti), bilgisayar hafızasında saklanmak üzere önceden tanımlanmış 7 bitlik bir ikili sayıya (binary) dönüştürülür. 7 bit, \(2^7 = 128\) farklı kombinasyon anlamına gelir. Bu da 128 farklı karakterin kodlanabileceği anlamına gelir.
Örneğin:
- 'A' harfinin ASCII kodu 65'tir. İkili sistemde karşılığı ise 1000001'dir.
- 'a' harfinin kodu 97'dir (1100001).
- '5' rakamının kodu 53'tür.
Siber Güvenlikte Neden Önemlidir?
ASCII, siber güvenlik sistemlerinin temel yapı taşlarından biridir. İşte birkaç önemli rolü:
- Parola Denetimi: Sistemler, parolalarınızı ASCII kodlarına dönüştürerek saklar ve karşılaştırır. Güçlü bir parola (büyük/küçük harf, rakam, sembol içeren) farklı ASCII aralıklarından karakterler kullandığı için tahmin edilmesi çok daha zordur.
- Girdi Doğrulama: Kötü niyetli kişiler (hacker'lar) bir web formuna zararlı kodlar (örneğin SQL injection) girmeye çalışabilir. Güvenlik sistemleri, gelen veriyi ASCII karakterleri bazında analiz edip, izin verilmeyen karakterleri (örneğin
; , ' , < ) tespit ederek saldırıyı önleyebilir.
- Veri Bütünlüğü: Verilerin iletilirken veya saklanırken bozulmadığını anlamak için kullanılan checksum/hash algoritmalarının çoğu, veriyi bir dizi ASCII kodu olarak işler.
Temel ASCII Karakter Grupları
- 0-31: Kontrol Karakterleri (Yazdırılamaz, örneğin satır sonu, ses uyarısı).
- 32-47, 58-64, 91-96, 123-126: Noktalama işaretleri ve özel semboller ( !, @, #, $, %, &, * vb.).
- 48-57: Rakamlar (0'dan 9'a).
- 65-90: Büyük harfler (A'dan Z'ye).
- 97-122: Küçük harfler (a'dan z'ye).
Özetle: ASCII, metin tabanlı tüm bilgisayar işlemlerinin ve dolayısıyla siber güvenlik mekanizmalarının altında yatan temel bir standarttır. Karakterlerin bilgisayar diline çevrildiği bu evrensel kodlama sistemi, güvenli iletişimin ve veri işlemenin olmazsa olmazıdır.
