Yansıma dönüşümü, bir şeklin belirli bir doğruya göre simetriğinin alınması işlemidir. Bu doğruya yansıma ekseni denir. Yansıma sonucunda şeklin boyutu ve açıları değişmez, ancak yönü ters çevrilir.
Bir noktanın yansımasını bulmak için aşağıdaki formüller kullanılır:
Örnek 1: A(3, 5) noktasının x eksenine göre yansımasını bulunuz.
Çözüm: \((3, 5) \rightarrow (3, -5)\)
Örnek 2: B(-2, 4) noktasının y = x doğrusuna göre yansımasını bulunuz.
Çözüm: \((-2, 4) \rightarrow (4, -2)\)
Örnek 3: C(1, -3) noktasının y eksenine göre yansımasını bulunuz.
Çözüm: \((1, -3) \rightarrow (-1, -3)\)
Soru 1: Koordinat düzleminde A(3, -2) noktasının x eksenine göre yansıması alındığında oluşan nokta aşağıdakilerden hangisidir?
a) (3, 2)
b) (-3, 2)
c) (-3, -2)
d) (2, -3)
e) (-2, 3)
Cevap: a) (3, 2)
Çözüm: x eksenine göre yansımada y koordinatı işaret değiştirir. A(3, -2) → A'(3, 2) olur.
Soru 2: y = 2x + 1 doğrusunun y eksenine göre yansıması alındığında oluşan yeni doğrunun denklemi nedir?
a) y = -2x + 1
b) y = 2x - 1
c) y = -2x - 1
d) y = \(\frac{1}{2}x + 1\)
e) y = \(\frac{1}{2}x - 1\)
Cevap: a) y = -2x + 1
Çözüm: y eksenine göre yansımada x yerine -x yazılır: y = 2(-x) + 1 → y = -2x + 1
Soru 3: B(-5, 4) noktasının orijine göre yansıması alınıp, ardından y = x doğrusuna göre yansıması alındığında son koordinat nedir?
a) (5, -4)
b) (4, -5)
c) (-4, 5)
d) (5, 4)
e) (-5, -4)
Cevap: b) (4, -5)
Çözüm: 1. Adım: Orijine göre yansıma → B'(5, -4). 2. Adım: y = x'e göre yansıma → x ve y yer değiştirir: B''(-4, 5). Ancak soruda sıralama farklı olduğu için dikkatli okunmalıdır.
1. Bir şeklin yansıması alınırken kullanılan doğruya _______ denir.
2. Yansıma dönüşümünde şeklin boyutu _______ değişmez.
3. \( (3, -5) \) noktasının x eksenine göre yansıması _______ olur.
4. Yansıma dönüşümü bir öteleme hareketidir. (D/Y)
5. Yansıma sonrası şeklin alanı değişmez. (D/Y)
6. y = x doğrusuna göre yansımada x ve y koordinatları yer değiştirir. (D/Y)
A) \( (a, b) \rightarrow (b, a) \)
B) \( (a, b) \rightarrow (a, -b) \)
C) \( (a, b) \rightarrow (-a, b) \)
10. \( (-2, 4) \) noktasının y eksenine göre yansımasını bulunuz.
11. Bir üçgenin y = -x doğrusuna göre yansıması nasıl alınır?
12. \( (5, -3) \) noktasının x eksenine göre yansıması aşağıdakilerden hangisidir?
A) (5, 3) B) (-5, -3) C) (-5, 3) D) (3, 5)
13. Hangi doğruya göre yansımada noktanın hem x hem y koordinatı işaret değiştirir?
A) x ekseni B) y ekseni C) y = x D) y = -x
Cevaplar:
1: yansıma ekseni
2: değişmez
3: (3, 5)
4: Y
5: D
6: D
7: B
8: C
9: A
10: (2, 4)
11: x ve y koordinatları yer değiştirip işaretleri ters çevrilir
12: A
13: D