📚 İşletme Yönetimi: Temel Kavramlar ve İlkeler
- 🏢 Yönetim: Bir işletmenin kaynaklarını (insan, para, malzeme vb.) amaçlarına ulaşmak için planlama, örgütleme, yöneltme, koordinasyon ve denetleme sürecidir.
- 🎯 Planlama: Gelecekte neyin, nasıl, ne zaman ve kim tarafından yapılacağını önceden belirlemektir. İşletmenin hedeflerini ve bu hedeflere ulaşma yollarını tanımlar.
- ⚙️ Örgütleme: İşletmenin yapısını oluşturma, görevleri dağıtma ve yetki ilişkilerini belirleme sürecidir. Kimin ne yapacağını ve kimin kime rapor vereceğini gösterir.
- 🤝 Yöneltme: Çalışanları motive etme, liderlik yapma ve iletişimi sağlama sürecidir. Çalışanların performansını artırmaya ve işletme hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olur.
- 🧩 Koordinasyon: İşletmenin farklı bölümleri arasındaki faaliyetleri uyumlu hale getirme sürecidir. Amaç, çakışmaları önlemek ve verimliliği artırmaktır.
- ✅ Denetleme: İşletmenin performansını ölçme, hedeflerle karşılaştırma ve gerekli düzeltmeleri yapma sürecidir. Hataları tespit etmeye ve gelecekte tekrarlanmasını önlemeye yardımcı olur.
📊 Finansal Yönetim: Temel Oranlar ve Analizler
- 💰 Likidite Oranları: İşletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneğini ölçer.
- 🍎 Cari Oran: Dönen varlıklar / Kısa vadeli borçlar. İşletmenin kısa vadeli borçlarını kaç kat ödeyebileceğini gösterir.
- 🍋 Asit-Test Oranı: (Dönen varlıklar - Stoklar) / Kısa vadeli borçlar. Stokları dikkate almadan, işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneğini ölçer.
- 📈 Karlılık Oranları: İşletmenin ne kadar kar elde ettiğini ölçer.
- 🍎 Brüt Kar Marjı: (Satış Gelirleri - Satışların Maliyeti) / Satış Gelirleri. Satışlardan elde edilen brüt karın yüzdesini gösterir.
- 🍋 Net Kar Marjı: Net Kar / Satış Gelirleri. Satışlardan elde edilen net karın yüzdesini gösterir.
- ⚙️ Faaliyet Oranları: İşletmenin varlıklarını ne kadar verimli kullandığını ölçer.
- 🍎 Stok Devir Hızı: Satışların Maliyeti / Ortalama Stok. Stokların ne kadar hızlı satıldığını gösterir.
- 🍋 Alacak Devir Hızı: Kredili Satışlar / Ortalama Alacaklar. Alacakların ne kadar hızlı tahsil edildiğini gösterir.
- ⚖️ Finansal Kaldıraç Oranları: İşletmenin ne kadar borç kullandığını ölçer.
- 🍎 Borç/Özkaynak Oranı: Toplam Borç / Toplam Özkaynak. İşletmenin borçlarının özkaynaklarına oranını gösterir.
📣 Pazarlama İlkeleri: Segmentasyon, Hedefleme ve Konumlandırma (STP)
- 🎯 Segmentasyon: Pazarı, benzer özelliklere sahip tüketici gruplarına ayırma sürecidir.
- 🍎 Demografik Segmentasyon: Yaş, cinsiyet, gelir, eğitim gibi demografik özelliklere göre segmentasyon.
- 🍋 Coğrafi Segmentasyon: Ülke, bölge, şehir gibi coğrafi özelliklere göre segmentasyon.
- 🍊 Psikografik Segmentasyon: Yaşam tarzı, değerler, kişilik gibi psikografik özelliklere göre segmentasyon.
- 🥝 Davranışsal Segmentasyon: Satın alma alışkanlıkları, kullanım sıklığı, marka sadakati gibi davranışsal özelliklere göre segmentasyon.
- 🎯 Hedefleme: Segmentasyon sonucunda belirlenen segmentlerden hangilerine odaklanılacağına karar verme sürecidir. İşletme, kaynaklarını en iyi şekilde kullanabileceği ve en yüksek karı elde edebileceği segmentleri seçer.
- 📍 Konumlandırma: Hedeflenen segmentlerin zihninde, markanın veya ürünün rakiplerine göre farklı ve değerli bir yer edinmesini sağlama sürecidir. İşletme, hedef kitlenin ihtiyaçlarını ve beklentilerini karşılayan bir değer teklifi sunar.
📜 Hukukun Temel Kavramları: Borçlar Hukuku ve Şirketler Hukuku
- ⚖️ Borçlar Hukuku: Kişiler arasındaki borç ilişkilerini düzenleyen hukuk dalıdır.
- 🍎 Borcun Kaynakları: Sözleşme, haksız fiil, sebepsiz zenginleşme.
- 🍋 Borcun Unsurları: Alacaklı, borçlu, edim.
- 🍊 Borcun Sona Ermesi: İfa, ibra, takas, tecdit, zamanaşımı.
- 🏢 Şirketler Hukuku: Şirketlerin kuruluşunu, işleyişini, birleşmesini, bölünmesini ve sona ermesini düzenleyen hukuk dalıdır.
- 🍎 Şirket Türleri: Şahıs şirketleri (Adi şirket, Kollektif şirket, Komandit şirket), Sermaye şirketleri (Anonim şirket, Limited şirket, Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket).
- 🍋 Şirketlerin Kuruluşu: Ana sözleşmenin hazırlanması, ticaret siciline tescil, ilan.
- 🍊 Şirketlerin Organları: Genel kurul, yönetim kurulu, denetim kurulu.
❓ Çıkmış Sorular ve Çözüm Önerileri
Aşağıdaki örnek sorular, geçmiş yıllarda AÖF İşletme 3. Sınıf finallerinde çıkmış sorulardan derlenmiştir. Bu soruları çözerek sınav formatına aşina olabilir ve bilginizi test edebilirsiniz.
1. Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir işletmenin likidite oranlarından biridir?
- A) Borç/Özkaynak Oranı
- B) Cari Oran
- C) Net Kar Marjı
- D) Stok Devir Hızı
- E) Aktif Karlılık Oranı
Doğru Cevap: B) Cari Oran
2. Soru
Pazarı, yaşam tarzı, değerler ve kişilik gibi özelliklere göre bölümlendirme işlemine ne ad verilir?
- A) Demografik Segmentasyon
- B) Coğrafi Segmentasyon
- C) Psikografik Segmentasyon
- D) Davranışsal Segmentasyon
- E) Endüstriyel Segmentasyon
Doğru Cevap: C) Psikografik Segmentasyon
3. Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir sermaye şirketi türüdür?
- A) Adi Şirket
- B) Kollektif Şirket
- C) Komandit Şirket
- D) Anonim Şirket
- E) Kooperatif Şirket
Doğru Cevap: D) Anonim Şirket
4. Soru
Bir malın veya hizmetin fiyatı $P$, miktarı $Q$ ile gösterildiğinde, talep eğrisi $Q = 100 - 2P$ şeklinde verilmiştir. Fiyatın 10 TL olduğu durumda talep miktarı kaçtır?
- A) 20
- B) 40
- C) 60
- D) 80
- E) 100
Çözüm: Talep eğrisinde $P = 10$ değerini yerine koyarsak: $Q = 100 - 2(10) = 100 - 20 = 80$.
Doğru Cevap: D) 80
