Asgari ücret, işçilere ödenen ve yasalarla belirlenen en düşük ücrettir. Ülkemizde her yıl Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenir. Brüt asgari ücret, işçinin işverene maliyetini; net asgari ücret ise işçinin eline geçen miktarı ifade eder. Bu yazıda, 2024 yılı için geçerli olan brüt ve net asgari ücret tutarlarını, kesintilerin nasıl hesaplandığını ve detayları ele alacağız.
2024 yılı için belirlenen asgari ücret, iki dönem halinde uygulanmaktadır:
Brüt asgari ücretten yapılan kesintiler, net tutarı belirler. İşçi ve işveren payları olmak üzere iki tür kesinti vardır. Aşağıda, Temmuz-Aralık 2024 dönemi için örnek bir hesaplama bulabilirsiniz:
Net asgari ücret = Brüt asgari ücret - (Sigorta primi işçi payı + İşsizlik sigortası işçi payı + Gelir vergisi + Damga vergisi)
Hesaplama: \( 22.000 - (3.080 + 220 + 2.838 + 166,98) = 18.735,02 \) TL (Yuvarlama farkıyla resmi net tutar 18.735,75 TL)
İşveren, brüt asgari ücrete ek olarak sigorta primi işveren payı (%20,5), işsizlik sigortası işveren payı (%2) ve damga vergisi gibi yükümlülükleri de karşılar. Bu durumda işverenin toplam maliyeti brüt asgari ücretin yaklaşık %30-35 fazlasına denk gelir.
Son yıllarda enflasyon ve ekonomik koşullar nedeniyle asgari ücrette önemli artışlar yaşanmıştır. Özellikle 2023 ve 2024 yıllarında yılda iki kez güncelleme yapılarak işçilerin alım gücünün korunması hedeflenmiştir.
Sonuç olarak, asgari ücret brüt ve net arasındaki fark, devlete ödenen vergi ve sigorta kesintilerinden kaynaklanır. İşçilerin eline geçen net tutar, brüt tutardan ortalama %14-15 oranında daha düşüktür. Güncel bilgiler için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın resmi kaynaklarını takip etmek önemlidir.