Bağıl enerji, bir sistemin enerjisini, belirli bir referans noktasına (genellikle sıfır enerji seviyesi olarak kabul edilen bir duruma) göre ifade etme yöntemidir. Bu kavram, özellikle kimyada moleküllerin kararlılığını ve reaktifliklerini anlamak için çok kullanışlıdır.
Gerçek, mutlak enerji değerlerini hesaplamak genellikle zor ve pratik değildir. Bunun yerine, bizi ilgilendiren enerji farklarını hesaplamak daha anlamlıdır. Örneğin, bir kimyasal reaksiyonda ürünlerin enerjisi, reaktiflerin enerjisinden düşükse, reaksiyon enerji açığa çıkarır (ekzotermik) ve kendiliğinden gerçekleşme eğilimindedir. Buradaki önemli olan şey, mutlak enerjiler değil, reaktifler ve ürünler arasındaki enerji farkıdır.
Bağıl enerji genellikle bir enerji farkı olarak ifade edilir ve Yunan harfi Delta (Δ) ile gösterilir.
Örneğin, bir reaksiyonun entalpi değişimi: \( \Delta H = H_{\text{ürünler}} - H_{\text{reaktifler}} \)
Burada \( H_{\text{ürünler}} \) ve \( H_{\text{reaktifler}} \), ürünlerin ve reaktiflerin bağıl entalpileridir. Eğer \( \Delta H < 0 \) ise reaksiyon ekzotermik, \( \Delta H > 0 \) ise endotermiktir.
Bağıl enerji, mutlak değerler yerine enerji değişimlerine odaklanmamızı sağlayan pratik bir kavramdır. Kimyasal süreçlerin yönünü, hızını ve kararlılığını anlamak için enerji farklarını bilmek, mutlak enerji değerlerini bilmekten çok daha önemlidir.