Bağıl hız, bir cismin hareketinin, hareketli bir gözlemciye göre ne kadar hızlı olduğunu ifade eder. Günlük hayatta bunu sıkça deneyimleriz. Örneğin, aynı yönde giden iki araba birbirini yavaş gidiyormuş gibi görür. İşte bu durumu matematiksel olarak ifade eden formül, Bağıl Hız Formülü'dür.
Bağıl hız, aşağıdaki formülle hesaplanır:
\( \vec{V}_{bağıl} = \vec{V}_{gözlenen} - \vec{V}_{gözlemci} \)
Bu formülde:
🔔 Önemli Not: Hız bir vektörel büyüklük olduğu için, bu formülde hızların yönlerini ve işaretlerini dikkate almak çok önemlidir!
Bu formülün temel mantığı şudur: "Gözlemci, kendi hızını, gözlediği cismin hızından çıkarır." Bu sayede, "Ben hareket etmeseydim, bu cismi ne hızla görürdüm?" sorusunun cevabını buluruz.
Bağıl hızı hesaplayalım:
\( V_{bağıl} = 30 - 20 = +10 \, m/s \)
Bu, sizin aracı doğu yönünde sizden 10 m/s hızla uzaklaşıyormuş gibi gördüğünüz anlamına gelir. Yani sizden çok az daha hızlı gidiyordur.
Bağıl hızı hesaplayalım:
\( V_{bağıl} = (+15) - (-10) = 15 + 10 = +25 \, m/s \)
Bu, sizin aracı doğu yönünde sizden 25 m/s çok yüksek bir hızla yaklaşıyormuş gibi gördüğünüz anlamına gelir. Karşıdan karşıya geçerken arabaların hızlanıyormuş gibi görünmesinin sebebi budur!
📌 Sonuç: Bağıl hız, mutlak bir kavram değildir. Hız her zaman bir referans noktasına göre tanımlanır. Bir cismin ne kadar hızlı gittiği, sizin nerede ve nasıl hareket ettiğinize bağlıdır!
