📚 Kelimelerin Dünyasına Yolculuk
Merhaba! Bu dersimizde, dilimizin ne kadar zengin olduğunu gösteren türemiş ve birleşik kelimeleri öğreneceğiz. Gelin, bu ilginç kelimeleri birlikte keşfedelim!
✨ Türemiş Kelimeler Nedir?
Kök veya gövde halindeki bir kelimeye yapım eki ekleyerek yeni anlamda bir kelime türetirsek, ortaya türemiş kelime çıkar.
- 🎯 Yapım Eki: Kelimelere farklı anlamlar kazandıran eklerdir. (-lı, -siz, -ci, -lik, -deş gibi)
- 🎯 Kök: Bir kelimenin anlamlı en küçük parçasıdır.
🧩 Türemiş Kelime Örnekleri:
- Göz ➡️ Gözlük 👓 (Göze takılan bir alet)
- Kitap ➡️ Kitapçı 📖 (Kitap satılan yer)
- Bil ➡️ Bilgi 💡 (Öğrenilen şey)
- Simit ➡️ Simitçi 🥨 (Simit satan kişi)
- Su ➡️ Suzluk 🚱 (Su olmama durumu)
✨ Birleşik Kelimeler Nedir?
İki ayrı kelimenin bir araya gelip yepyeni bir anlam oluşturduğu kelimelere birleşik kelime denir. Bu kelimeler birleşirken bazen ses değişikliği de olabilir.
🧩 Birleşik Kelime Örnekleri:
- Hanım + eli ➡️ Hanımeli 🌸 (Bir çiçek adı)
- Kahve + altı ➡️ Kahvaltı 🍳 (Sabah yenen ilk öğün)
- Aslanağzı 🦁 (Bir çiçek adı)
- Bilgisayar 💻 (Bilgiyi işleyen, sayan cihaz)
- Ateşböceği 🔥 (Karnı ışık saçan bir böcek)
💡 Özet ve Püf Noktaları
- ✅ Türemiş Kelime: Yapım eki alır. (Göz - lük)
- ✅ Birleşik Kelime: İki kelimenin birleşmesiyle oluşur. (Hanım + eli)
- 📌 Birleşik kelimelerde iki kelime de kendi anlamını kaybeder, tamamen yeni bir anlam kazanır.
- 📌 Türemiş kelimelerde ise kökün anlamı hala bellidir, sadece genişletilir.
🎯 Kendimizi Sınayalım!
Aşağıdaki kelimelerden hangisi türemiş, hangisi birleşiktir?
- ➡️ Çiçekçi
- ➡️ Kuşburnu
- ➡️ Evsiz
- ➡️ Ayakkabı