Belediye, İl Özel İdaresi ve Köy, Türkiye'nin yerel yönetim yapısını oluşturan üç temel idari birimdir. Belediyeler, il ve ilçe merkezleri gibi nüfusu yoğun yerleşim yerlerinde hizmet veren, tüzel kişiliğe sahip kuruluşlardır. Şehrin alt yapısı, ulaşım, çevre temizliği, imar planları ve sosyal hizmetler gibi birçok alandan sorumludurlar ve başkan ile meclis tarafından yönetilirler. İl Özel İdaresi ise, illerin bütününü kapsayan ve vali tarafından yönetilen bir yapıdır. Köylerin yol, su, elektrik gibi büyük alt yapı projelerinin yanı sıra, il genelindeki sağlık, tarım ve eğitim hizmetlerinin koordinasyonunda önemli bir rol üstlenir.
Köy ise, nüfusu az olan kırsal yerleşim birimleridir ve muhtar ile ihtiyar heyeti tarafından yönetilir. Köy tüzel kişiliğinin temel amacı, köy sakinlerinin ortak ihtiyaçlarını karşılamak ve mahalli müşterek hizmetleri yerine getirmektir. Bu üç yapı, hizmet verdikleri coğrafi alan, nüfus büyüklüğü, yönetim şekli ve sorumluluk alanları bakımından birbirinden ayrılır. Ancak hepsinin ortak noktası, vatandaşa en yakın düzeyde kamu hizmeti sunarak yerel kalkınmayı ve yaşam kalitesini artırmayı hedeflemesidir.
Ülkemizdeki yerel yönetimler, merkezi yönetimin yanında halka en yakın hizmet birimleridir. Bu yapılar, yaşadığımız yerlerin temizliğinden, yol yapımına, sosyal yardımlardan kültür hizmetlerine kadar birçok alanda faaliyet gösterir. En temel yerel yönetim birimleri Belediye, İl Özel İdaresi ve Köy'dür.
Belediye, il ve ilçe merkezlerinde kurulan, tüzel kişiliğe sahip bir yerel yönetim birimidir. Nüfusu belli bir sayının (genellikle 5.000) üzerinde olan yerleşim yerlerinde kurulur.
İl Özel İdaresi, il sınırları içinde kurulan, belediyelerin hizmet alanı dışında kalan kırsal ve il genelindeki hizmetleri yürüten yerel yönetim birimidir. Daha çok köyler ve belediye sınırları dışındaki alanlara hizmet götürür.
Köy, nüfusu az olan kırsal yerleşim birimidir. Belediye teşkilatı bulunmaz ve yönetimi muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından sağlanır. Köyün tüzel kişiliği vardır.
💡 Hatırlatma: Bu üç yapı da halka daha yakın hizmet vermek amacıyla kurulmuştur. Aralarındaki en temel fark, hizmet verdikleri coğrafi alanın büyüklüğü ve nüfusun yoğunluğudur.
