📜 Berlin Antlaşması (1878)
Berlin Antlaşması, 13 Temmuz 1878'de imzalanan ve 93 Harbi olarak da bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nı sona erdiren uluslararası bir antlaşmadır. Bu antlaşma, savaşın ardından Rusya ile imzalanan Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması'nın şartlarını değiştirmek ve Avrupa'nın büyük güçlerinin çıkarlarını dengelemek amacıyla toplanmıştır.
🎯 Antlaşmanın Toplanma Sebebi
Rusya'nın Osmanlı Devleti'ne karşı kazandığı zaferin ardından imzalanan Ayastefanos Antlaşması, Rusya'nı Balkanlar'daki etkisini çok fazla artırdı. Bu durumdan rahatsız olan başta İngiltere ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu olmak üzere diğer Avrupa devletleri, antlaşma şartlarının yeniden görüşülmesi için baskı yaptı. Sonuç olarak, Almanya Şansölyesi Otto von Bismarck'ın arabuluculuğunda Berlin'de bir kongre toplandı.
🤝 Kongreye Katılan Devletler
- 🚩 Osmanlı İmparatorluğu
- 🐻 Rusya İmparatorluğu
- 🦁 İngiltere
- 🇫🇷 Fransa
- 🇦🇹 Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
- 🦅 Almanya (İmparatorluk)
- 🇮🇹 İtalya
✍️ Berlin Antlaşması'nın Önemli Maddeleri
- 📌 Sırbistan, Karadağ ve Romanya tam bağımsızlıklarını kazandı.
- 📌 Bulgaristan üçe bölündü:
- ➡️ Bulgaristan Prensliği (Osmanlı'ya bağlı özerk bir prenslik)
- ➡️ Doğu Rumeli (Osmanlı'ya bağlı özerk bir vilayet)
- ➡️ Makedonya (Islahat yapılması şartıyla doğrudan Osmanlı yönetimine bırakıldı)
- 📌 Bosna-Hersek, hukuken Osmanlı'ya bağlı kalmakla birlikte, yönetimi Avusturya-Macaristan'a bırakıldı. 🎯 (Bu madde, ileride çıkacak Balkan buhranlarının önemli bir sebebi olacaktır.)
- 📌 Kars, Ardahan ve Batum Rusya'ya bırakıldı.
- 📌 Ermeni Meselesi ilk kez uluslararası bir antlaşmada yer aldı. 61. Madde ile Osmanlı Devleti, Ermenilerin yaşadığı vilayetlerde ıslahat yapmayı taahhüt etti.
- 📌 Teselya Yunanistan'a bırakıldı (sınır tadilatıyla).
💎 Berlin Antlaşması'nın Sonuçları ve Önemi
- ✅ Osmanlı Devleti, Ayastefanos Antlaşması'na göre kaybettiği toprakların bir kısmını geri aldı ve dağılma süreci bir süreliğine yavaşladı.
- ✅ Rusya'nın Balkanlar'da kurduğu büyük Bulgaristan parçalandı ve nüfuzu sınırlandırıldı.
- ✅ İngiltere, antlaşmadan önce Osmanlı'dan Kıbrıs'ı üs olarak aldı (Kıbrıs Sözleşmesi, 1878).
- ✅ "Şark Meselesi" (Doğu Sorunu) yeni bir boyut kazandı. Osmanlı toprakları üzerindeki emperyalist rekabet daha da arttı.
- ✅ Ermeni sorunu uluslararası diplomasiye taşınmış oldu.
- ✅ Osmanlı'nın Almanya'ya yanaşmasında, kongreye ev sahipliği yapan Bismarck'ın tarafsız görünen ancak Osmanlı aleyhine olan tutumu etkili oldu.
💡 Özetle: Berlin Antlaşması, Osmanlı Devleti için bir nefes alma fırsatı yaratsa da, kaybedilen topraklar ve artan dış müdahale, imparatorluğun çöküş sürecindeki önemli bir dönüm noktası olmuştur. Aynı zamanda, I. Dünya Savaşı'na giden yoldaki Balkanlardaki gerilimlerin ve ittifak arayışlarının temellerini atmıştır.
