Bireyselleştirilmiş öğretim (Keller planı)

Question

Bu konuyu araştırıyorum ama tam olarak nasıl işlediğini kavrayamadım. Özellikle kendi hızında öğrenme kısmı kafamı karıştırıyor. Sınavlara hazırlanırken bu yöntemi nasıl uygulayabilirim onu merak ediyorum.

Answer 1

📚 Bireyselleştirilmiş Öğretim: Keller Planı (Kişiselleştirilmiş Sistem Öğretimi)

Bu ders notunda, Fred S. Keller tarafından 1960'larda geliştirilen, bireysel hıza ve ustalığa dayalı bir öğretim modeli olan Keller Planını (Kişiselleştirilmiş Sistem Öğretisi - PSI) ana hatlarıyla inceleyeceğiz. Model, geleneksel sınıf öğretiminden farklı olarak öğrenciyi merkeze alır.

🎯 Modelin Temel Amacı ve Felsefesi

Keller Planı'nın temel amacı, her öğrencinin kendi hızında ilerleyerek, belirlenen hedef davranışlarda %100 ustalığa ulaşmasını sağlamaktır. "Öğrenmeden geçme" yoktur; "öğrenerek geçme" esastır. Temelinde Davranışçı Kuram (Skinner'ın programlı öğretimi) ve İnsancıl Yaklaşım (bireye saygı) vardır.

⚙️ Keller Planının 5 Temel İlkesi (Sütunları)

Model, beş ana ilke üzerine inşa edilmiştir:

• 🏁 1. Öğrenciye Uygun Hız (Self-Pacing): Her öğrenci, konuyu anlama ve özümseme hızına göre ilerler. Sabit bir zaman sınırı yoktur.
• ✅ 2. Ustalık (Mastery): Bir ünite veya modül, belirlenen ölçütler (genellikle %90-100 doğru) karşılanmadan tamamlanmış sayılmaz. Yeterlilik gösterilemeyen durumlarda ek öğrenme fırsatı ve tekrar değerlendirme hakkı verilir.
• 📖 3. Yazılı Sözel Materyallerin Baskınlığı: Temel bilgi aktarımı, ders kitapları, ders notları, çalışma kılavuzları gibi yazılı materyaller aracılığıyla olur. Bu, öğrencinin bilgiye istediği zaman ulaşmasını sağlar.
• 🗣️ 4. Sosyal Etkileşim ve Proctor'lar (Danışmanlar): Dersin ilerleyen ve konuyu tamamlamış öğrencileri (proctor), yeni öğrenenlere rehberlik, motivasyon ve geri bildirim sağlar. Bu hem öğretici hem de sosyal bir destek sistemidir.
• 🎭 5. Sınıf İçi Motivasyonel Dersler: Ara sıra yapılan, katılımın gönüllü olduğu, konuyu pekiştirici, ilham verici ve motivasyonel konuşmalar veya gösteriler düzenlenir. Zorunlu değildir.

🔄 Keller Planında Tipik Bir Öğrenme Süreci

1. Öğrenci, ilk ünitenin yazılı materyallerini alır ve çalışır.
2. Hazır hissettiğinde, o ünite için hazırlanmış kısa bir değerlendirmeye (quiz) girer.
3. Değerlendirme, bir proctor (danışman öğrenci veya asistan) tarafından hemen notlandırılır ve geri bildirim verilir.
4. Öğrenci ölçütü karşıladıysa (örn. 10 sorudan 9'unu doğru yaptıysa) bir sonraki üniteye geçer. Karşılamadıysa, eksiklerini giderip aynı ünite için alternatif bir formda yeniden değerlendirmeye girer.
5. Tüm üniteleri bu şekilde tamamlayan öğrenci, dersi başarıyla bitirmiş olur.

📊 Avantajları ve Sınırlılıkları

✅ Avantajları:

• Bireysel farklılıklara saygı duyar.
• Yüksek düzeyde öğrenme güvencesi sağlar.
• Öğrenci sorumluluğunu ve öz disiplini geliştirir.
• Geri bildirim anında ve kişiseldir.
• Başarısızlık korkusunu azaltır, çünkü tekrar deneme hakkı vardır.

⚠️ Sınırlılıkları / Zorlukları:

• Çok sayıda farklı değerlendirme formu hazırlamak öğretmen için yük olabilir.
• Süreci yönetmek ve kayıt tutmak karmaşıktır.
• Erteleme eğilimi olan öğrenciler için uygun olmayabilir.
• Geleneksel sınıf ortamındaki tartışma ve etkileşimi sınırlayabilir.
• Kalabalık sınıflarda uygulanması pratikte zordur.

💎 Sonuç

Keller Planı, tam öğrenme ve bireyselleştirilmiş öğretim kavramlarının somut bir uygulamasıdır. Günümüzde, bu modelin ilkeleri çevrimiçi öğrenme platformlarında (her öğrencinin kendi hızında ilerlemesi, modüler içerik, otomatik quiz'ler) sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Eğitimde standartlaşmaya karşı, öğrenci odaklı ve esnek bir alternatif olarak önemini korumaktadır.