İşaret tablosu, bir denklem veya eşitsizliğin çözüm kümesini bulmamızı kolaylaştıran, görsel bir araçtır. Özellikle birden fazla çarpan veya bölüm içeren denklem ve eşitsizliklerde, ifadenin hangi aralıklarda pozitif, negatif veya sıfır olduğunu belirlemek için kullanılır. Bu sayede çözüm kümesini daha rahat bulabiliriz.
İlk adım, denklem veya eşitsizliği oluşturan her bir çarpanın köklerini bulmaktır. Kökler, ifadeyi sıfır yapan değerlerdir. Örneğin, (x - 2)(x + 3) = 0 denkleminde kökler x = 2 ve x = -3'tür.
Bulunan kökler sayı doğrusu üzerinde küçükten büyüğe doğru sıralanır. Daha sonra, kökleri içeren bir tablo oluşturulur. Tablonun satırları, denklemi oluşturan çarpanları (veya bölümleri), sütunları ise köklerin ayırdığı aralıkları temsil eder.
Her bir çarpanın, köklerin ayırdığı aralıklardaki işareti belirlenir. Bir çarpanın işareti, o çarpanın kökünden küçük değerler için farklı, büyük değerler için farklı olabilir. Örneğin, (x - 2) çarpanı, x < 2 için negatif, x > 2 için pozitiftir.
Her bir çarpanın, her bir aralıktaki işareti tabloya yazılır. Daha sonra, tüm çarpanların işaretleri çarpılarak (veya bölünerek) denklemin veya eşitsizliğin o aralıktaki işareti bulunur. Örneğin, iki negatif sayının çarpımı pozitiftir.
Eşitsizliğin türüne göre (örneğin, >, <, ≥, ≤), denklemin veya eşitsizliğin pozitif, negatif veya sıfır olduğu aralıklar belirlenir. Bu aralıklar, çözüm kümesini oluşturur.
(x - 1)(x + 2) > 0 eşitsizliğinin çözüm kümesini bulalım.
| Aralık | x - 1 | x + 2 | (x - 1)(x + 2) |
|---|---|---|---|
| x < -2 | - | - | + |
| -2 < x < 1 | - | + | - |
| x > 1 | + | + | + |
İşaret tablosu, denklem ve eşitsizlik sistemlerini çözmek için güçlü bir araçtır. Pratik yaparak, bu yöntemi kolayca öğrenebilir ve karmaşık problemleri daha rahat çözebilirsiniz.