📚 Deyimler ve Atasözleri: LGS'ye Hazırlık
Merhaba! Bu notta, LGS Türkçe testinin önemli konularından biri olan deyimler ve atasözlerini öğreneceğiz. Bu konuyu iyi anlamak, hem okuma-anlama sorularında hem de dil bilgisi sorularında başarılı olmanı sağlayacak. Hadi başlayalım! ✨
🧠 Deyim Nedir?
Deyimler, en az iki sözcükle çekici bir anlatım oluşturan, genellikle mecaz anlamlı kalıplaşmış ifadelerdir. Gerçek anlamlarından uzaklaşmışlardır.
- ✅ Örnek: "Gözden düşmek" deyimi, birinin sevilen ya da değer verilen konumunu kaybetmesi anlamına gelir, gerçekte gözle ilgili bir durum değildir.
- ✅ Örnek: "Kulak asmamak" deyimi, önemsememek, duymazdan gelmek demektir.
📌 Dikkat! Deyimler genellikle mastar halinde (-mek, -mak) verilir ve cümle içinde çekimlenerek kullanılırlar.
🏛️ Atasözü Nedir?
Atasözleri, atalarımızdan gelen, uzun deneyimler ve gözlemler sonucu oluşmuş, genellikle öğüt veren, yol gösteren kalıplaşmış sözlerdir. Toplumun ortak düşünce ve inançlarını yansıtırlar.
- ✅ Örnek: "Damlaya damlaya göl olur." → Küçük birikimlerin zamanla büyük değerler oluşturabileceğini anlatır.
- ✅ Örnek: "Bugünün işini yarına bırakma." → İşlerimizi zamanında yapmamız gerektiği öğüdünü verir.
🔄 Deyimler ve Atasözleri Arasındaki Farklar
- 🎯 Anlam: Deyimler bir durumu veya kavramı daha etkili anlatır. Atasözleri ise genellikle bir öğüt veya genel kural içerir.
- 🎯 Yapı: Deyimler genellikle mastar halindedir. Atasözleri ise bir yargı bildiren cümle şeklindedir.
- 🎯 İşlev: Deyimler anlatımı güçlendirir. Atasözleri ders ve öğüt verir.
💡 LGS'de Nasıl Soru Gelir?
LGS'de bu konuyla ilgili sorular genellikle şu şekillerde karşına çıkar:
- ➡️ Verilen bir cümledeki deyimin veya atasözünün anlamını buldurmak.
- ➡️ Açıklaması verilen bir deyimi veya atasözünü seçtirmek.
- ➡️ Verilen bir duruma uygun deyim veya atasözünü buldurmak.
- ➡️ Cümlede boş bırakılan yere uygun deyimi yerleştirmek.
🔍 Örnek Soru Tipleri
Örnek 1: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir deyim kullanılmıştır?
- A) Yağmur yağınca her yer ıslandı.
- B) Bu haberi duyunca eli ayağına dolaştı.
- C) Kitabı okumayı yeni bitirdi.
- D) Yarın sınav için çok çalıştı.
Cevap: B seçeneği. "Eli ayağına dolaşmak" heyecanlanmak, şaşırmak anlamında bir deyimdir.
Örnek 2: "Küçük harcamaların bile zamanla büyük meblağlara ulaşabileceğini" anlatan atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
- A) Sakla samanı, gelir zamanı.
- B) Damlaya damlaya göl olur.
- C) İşleyen demir pas tutmaz.
- D) Gün doğmadan neler doğar.
Cevap: B seçeneği.
🚀 Pratik Yapmak İçin İpuçları
- 📖 Bol bol kitap okuyarak deyim ve atasözlerini doğal bağlamlarında gör.
- 📓 Bir deyim-atasözü defteri tut ve anlamlarını yaz.
- 🧩 Ailenle veya arkadaşlarınla "Açıklamasını söyle, deyimi/atasözünü bul" oyunu oyna.
- 🔎 Çıkmış LGS sorularını çözerek soru tarzlarına aşina ol.
Bu konu, pratik yaparak ve bol bol örnek görerek çok rahat öğrenilebilir. Kendine güven ve çalışmaya devam et! Başarı seni bekliyor! 🌟
