Bu ders notunda, geometrinin temel şekillerinden biri olan dikdörtgenin alan ve çevre hesaplamalarını öğreneceğiz. Dikdörtgen, günlük hayatta (masa, kitap, pencere, telefon ekranı vb.) sıkça karşılaştığımız bir şekildir.
Dikdörtgen, karşılıklı kenarları birbirine eşit ve paralel, iç açıları ise 90° olan dörtgendir. İki boyutlu (2D) bir şekildir.
Çevre, bir şeklin tüm kenarlarının toplam uzunluğudur. Dikdörtgende karşılıklı kenarlar eşit olduğu için iki farklı formül kullanabiliriz:
\[ Ç = 2 \times (a + b) \]
Burada:
Uzunluğu \(a = 8 \, \text{cm}\), genişliği \(b = 5 \, \text{cm}\) olan bir dikdörtgenin çevresi:
\[ Ç = 2 \times (8 + 5) = 2 \times 13 = 26 \, \text{cm} \]
Alan, bir şeklin yüzeyinin kapladığı büyüklüktür. Dikdörtgenin alanı, uzun kenar ile kısa kenarın çarpımına eşittir.
\[ A = a \times b \]
Burada:
Not: Alan birimi her zaman uzunluk biriminin karesi olur (cm², m², km² vb.).
Uzunluğu \(a = 8 \, \text{cm}\), genişliği \(b = 5 \, \text{cm}\) olan bir dikdörtgenin alanı:
\[ A = 8 \times 5 = 40 \, \text{cm}^2 \]
| Kavram | Formül | Birim | Örnek (a=8 cm, b=5 cm) |
|---|---|---|---|
| Çevre | \(Ç = 2 \times (a + b)\) | Uzunluk birimi (cm, m) | \(Ç = 2 \times (8+5) = 26 \, \text{cm}\) |
| Alan | \(A = a \times b\) | Uzunluk biriminin karesi (cm², m²) | \(A = 8 \times 5 = 40 \, \text{cm}^2\) |
Çevresi 30 cm ve uzun kenarı 10 cm olan bir dikdörtgenin alanı kaç cm²'dir?
Çözüm için ipucu: Önce çevre formülünden genişliği bul, sonra alanı hesapla!
📚 Sonuç: Dikdörtgenin alan ve çevre formülleri, geometrinin en temel ve pratik bilgilerindendir. Bu formülleri iyice öğrenmek, ileride göreceğiniz diğer geometri konuları için de sağlam bir temel oluşturacaktır.