Anadolu’nun fethi ve Türkleşmesi sürecinde kurulan beylikler, sadece karada değil, denizlerde de etkili olmuşlardır. Bu beyliklerden biri, bir "ilk"e imza atarak Türk denizcilik tarihinin temellerini atmıştır. Peki, donanması olan ilk Türk beyliği hangisidir? Cevap: Çaka Beyliği.
1071 Malazgirt Zaferi'nden sonra Batı Anadolu'ya kadar ilerleyen Türkmen beyleri, Ege Denizi kıyılarına ulaştı. Burada, tarihi öneme sahip bir isim ortaya çıktı: Çaka Bey. İzmir ve çevresinde kurduğu beyliği ile Çaka Bey, Türklerin ilk denizci beyi ve donanmasını kuran ilk hükümdarı olarak kabul edilir.
Çaka Bey, Selçuklu Sultanı Alparslan'ın komutanlarındandı. Bizans’a esir düştüğü dönemde denizcilik ve gemi inşa tekniklerini öğrendi. Serbest kaldıktan sonra İzmir’i ele geçirerek (1081 civarı) burada kendi beyliğini kurdu ve hemen bir donanma inşasına girişti.
Çaka Beyliği, kısa ömürlü olmasına rağmen (1081-1093) Türk denizciliği için bir milat niteliğindedir. Çaka Bey’in attığı bu tohumlar, sonrasında kurulacak olan Anadolu Selçuklu Donanması, Aydınoğulları Beyliği ve nihayetinde Osmanlı Deniz Kuvvetleri gibi büyük deniz güçlerinin temelini oluşturmuştur.
“Donanması olan ilk Türk beyliği hangisidir?” sorusunun yanıtı, Türklerin Anadolu'ya yerleşme sürecindeki cesur ve yenilikçi bir hamlesini işaret eder: Çaka Beyliği. Bu küçük ama vizyoner beylik, Türkleri Ege'nin mavi sularıyla tanıştırarak, bir kara kavmi olmaktan çıkıp bir deniz imparatorluğu olma yolundaki ilk ve en kritik adımı atmıştır.
