# 📜 Düzenli Ordunun Kurulması ve Gediz Taarruzu
🎖️ Milli Mücadele’nin Dönüm Noktası: Düzenli Orduya Geçiş
Kurtuluş Savaşı’nın ilk dönemlerinde, bölgesel direnişi yürüten Kuvâ-yi Milliye birlikleri, düşman ilerleyişini yavaşlatmada önemli rol oynadı. Ancak merkezi bir komuta altında olmamaları, disiplin sorunları ve düzenli düşman ordularına karşı uzun vadeli zafer kazanmaya yetecek güçte olmamaları, yeni bir askeri yapılanmayı zorunlu kıldı. Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki TBMM, Batı Cephesi’nde düzenli bir ordu kurma kararı aldı.
🛠️ Düzenli Ordunun Kurulma Nedenleri:
- 🎯 Merkezi Komuta İhtiyacı: Dağınık Kuvâ-yi Milliye birliklerinin tek çatı altında toplanarak etkin bir şekilde sevk ve idare edilmesi.
- ⚔️ Düşmanla Mücadele: Yunan ordusu gibi düzenli, modern ve donanımlı bir orduya karşı ancak düzenli bir orduyla başarılı olunabileceği gerçeği.
- ⚖️ Disiplin ve Düzen: Kuvâ-yi Milliye’nin zaman zaman otorite sorunu yaşaması ve disiplinsiz bazı hareketlerinin önüne geçilmesi.
- 🌍 Uluslararası Tanınırlık: Düzenli bir ordunun, TBMM’yi ve Türk direnişini uluslararası alanda daha meşru ve ciddi bir güç olarak göstermesi.
Bu karar doğrultusunda, Batı Cephesi Komutanlığı yeniden düzenlendi. Kuvâ-yi Milliye birliklerinin bir kısmı düzenli orduya katılırken, katılmayı reddeden bazı gruplar (örneğin Çerkez Ethem ve kuvvetleri) tasfiye edildi.
⚡ Gediz Taarruzu: Sert Bir Sınav
Düzenli ordunun kurulma süreci henüz tamamlanmamışken, Batı Cephesi Komutanı Ali Fuat Paşa, Yunan işgali altındaki Gediz’e bir taarruz planladı. Amaç, Gediz’i geri almak ve yeni düzenli orduya moral kazandırmaktı.
📅 Taarruzun Gelişimi ve Sonuçları:
- Tarih: 24 Ekim 1920.
- Kuvvetler: Henüz tam anlamıyla bütünleşmemiş düzenli ordu birlikleri ve bazı Kuvâ-yi Milliye grupları.
- Sonuç: Taarruz başarısız oldu. Yunan ordusu karşı taarruza geçerek Türk birliklerini geri çekilmek zorunda bıraktı. Hatta Yunan kuvvetleri, taarruz sonrası Uşak’a kadar ilerleme fırsatı buldu.
❌ Gediz Taarruzu’nun Başarısızlık Nedenleri:
- 🔄 Erken Tarih: Düzenli ordunun teşkilatlanması ve eğitimi henüz tamamlanmamıştı.
- 🫂 Koordinasyon Eksikliği: Düzenli ordu birlikleri ile Kuvâ-yi Milliye güçleri arasında tam bir uyum sağlanamamıştı.
- 🗺️ İstihbarat ve Planlama: Yunan kuvvetlerinin gücü ve konumu hakkında yeterli istihbarat toplanamamış, taarruz planı yeterince sağlam değildi.
💎 Gediz Taarruzu’nun Önemi ve Dersleri
Yenilgiyle sonuçlanmasına rağmen Gediz Taarruzu, Milli Mücadele için paha biçilmez derslerle dolu bir tecrübe oldu:
- ✅ Düzenli Ordu Vurgusu Güçlendi: Bu başarısızlık, Kuvâ-yi Milliye döneminin sona erdiğini ve düzenli orduya geçişin ne kadar doğru ve zorunlu bir karar olduğunu tüm açıklığıyla gösterdi.
- ✅ Komuta Kademesinde Değişiklik: Taarruzun başarısızlığı üzerine Ali Fuat Paşa, Moskova Büyükelçiliği’ne atandı. Batı Cephesi ikiye ayrıldı: Batı Cephesi (İsmet Paşa Komutasında) ve Güney Cephesi (Refet Bey Komutasında). Bu, daha merkezi ve etkin bir komuta yapısı demekti.
- ✅ Taktik Değişikliği: Gediz’deki saldırı mantığı terk edilerek, daha sonra I. ve II. İnönü Muharebeleri’nde uygulanacak olan savunma ve zaman kazanma stratejisi benimsendi. Ordu, taarruz için güç toplarken, Yunan ilerleyişini durdurmak hedeflendi.
Sonuç olarak, Düzenli Ordunun kurulması, Kurtuluş Savaşı’nın profesyonel bir zemine oturmasını sağlayan en hayati adımlardan biridir. Gediz Taarruzu ise bu sürecin sancılı ama aydınlatıcı bir parçası olarak, zafer yolunda alınması gereken dersleri net bir şekilde ortaya koymuş ve nihai başarının yolunu döşemiştir. Bu tecrübeden sonra daha da güçlenen ordu, İnönü Muharebeleri, Sakarya Meydan Muharebesi ve nihayetinde Büyük Taarruz ile tarihi bir zafere imza atacaktır.
