Ekonomiklik ilkesi, hem mikro hem de makro düzeyde kaynakların en verimli şekilde kullanılmasını ifade eden temel bir ekonomik prensiptir. Bu ilke, bireylerden şirketlere, hükümetlerden toplumlara kadar tüm ekonomik birimlerin davranışlarını şekillendirir.
Ekonomiklik ilkesi, kıt kaynaklarla sınırsız ihtiyaçlar arasındaki dengeyi kurmayı hedefler. Bu ilkeye göre, her ekonomik birim elindeki kaynakları maksimum fayda veya kazanç sağlayacak şekilde kullanmalıdır.
Ekonomiklik iki temel boyutta ele alınır:
Ekonomiklik ilkesi matematiksel olarak şu şekilde ifade edilebilir:
Fayda fonksiyonu \( U(x_1, x_2, ..., x_n) \) ve bütçe kısıtı \( p_1x_1 + p_2x_2 + ... + p_nx_n ≤ I \) olmak üzere, ekonomiklik koşulu:
\( \max U(x_1, x_2, ..., x_n) \) subject to \( \sum p_ix_i ≤ I \)
Burada amaç, verilen bütçe kısıtı altında faydayı maksimize etmektir.
Modern ekonomide ekonomiklik ilkesi, sürdürülebilirlik kavramıyla iç içe geçmiştir. Kısa vadeli ekonomik kazançların, uzun vadede çevresel maliyetlere yol açmaması için kaynak kullanımında sürdürülebilir yaklaşımlar benimsenmelidir.
Ekonomiklik ilkesi sadece teorik bir kavram değil, günlük kararlarımızda da uyguladığımız pratik bir yaklaşımdır:
Ekonomiklik ilkesi, kaynakların sınırlı olduğu gerçeğini kabul ederek, bu kaynaklardan maksimum değer elde etmeyi amaçlayan evrensel bir prensiptir. Doğru uygulandığında hem bireysel hem de toplumsal refahın artmasına katkı sağlar.