Fotonasti (Işık)

Question

Bitkilerin ışık değişimlerine karşı verdikleri ani tepki beni çok şaşırttı. Örneğin akşamsefası çiçeklerinin hava kararınca aniden kapanmasını anlamaya çalışıyorum. Bu hareketin nasıl bu kadar hızlı ve ışığa bağlı olduğunu merak ediyorum.

Answer 1

🌱 Fotonasti (Işık Hareketleri)

Fotonasti, bitkilerin ışık uyaranına karşı gösterdiği ani ve geçici hareketlerdir. Bu hareketler, bitkinin büyüme yönüyle ilgili değildir; yani ışığın yönünden bağımsız olarak gerçekleşir. 🪴

🔬 Nasıl Çalışır?

Fotonasti, genellikle turgor basıncı değişimleriyle gerçekleşir. Bitki hücrelerindeki su miktarındaki değişiklikler, hücrelerin şişmesine veya büzülmesine neden olur ve bu da hareketi sağlar.

📝 Önemli Özellikleri

• ✅ Işığın şiddeti veya süresi tarafından tetiklenir.
• ✅ Hareket yönü, ışığın geliş yönüne bağlı değildir.
• ✅ Bu tepki, bitkinin genel büyümesinden (fototropizm) farklıdır.

🌺 Bilinen Örnekler

• 🌼 Küstüm otu (Mimosa pudica): Yapraklarına dokunulduğunda veya ani bir ışık değişimi olduğunda hızla kapanır.
• 🌷 Akşamsefası çiçeği: Çiçekleri genellikle akşamları karanlıkta açar ve sabah ışığıyla birlikte kapanır.

🧠 Hatırlatıcı Not

Fotonasti, bir "nasti" hareketidir. Nasti hareketleri, uyaranın yönüne bağlı olmayan, bitkinin kendi iç yapısından kaynaklanan hareketlerdir. Işık (Foto), dokunma (Tigmo), sıcaklık (Termo) gibi farklı uyaranlarla çeşitli nasti hareketleri gözlemlenebilir.