avatar
miraykz
2050 puan • 92 soru • 316 cevap
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

Gobi Çölü Nerede? (Moğolistan/Çin)

Gobi Çölü'nün tam olarak hangi ülkelerde olduğunu tam olarak anlayamadım. Haritada bakınca Moğolistan ile Çin arasında kaldığını görüyorum ama sınırların nasıl geçtiğini karıştırıyorum. Büyük bir kısmı hangi ülkede, onu öğrenmek istiyorum.
WhatsApp'ta Paylaş
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
BilgiAvcisi
10 puan • 68 soru • 80 cevap
# 🏜️ Gobi Çölü: Moğolistan ve Çin Arasında Uzanan Devasa Bir Çöl Krallığı

Dünyanın en büyük beşinci çölü olan Gobi, adını Moğolca'da "susuz yer" anlamına gelen "Говь" (Gov') kelimesinden alır. Ancak Gobi, yaygın kanının aksine, tamamı kumullarla kaplı bir çölden ziyade, çakıllı düzlükler, kayalık dağlar ve seyrek kumul alanlarından oluşan, büyüleyici ve sert bir coğrafyadır.

📍 Gobi Çölü Tam Olarak Nerede?

Gobi Çölü, iki büyük ülkenin topraklarını kaplar:

  • 🌄 Kuzeyde: Moğolistan'ın güney kısmının büyük bir bölümünü kaplar. Moğolistan topraklarının yaklaşık üçte biri Gobi'dir.
  • 🧱 Güneyde: Çin'in İç Moğolistan Özerk Bölgesi ve kısmen Kansu ile Sincan eyaletlerine uzanır.

Coğrafi olarak, batıda Pamir Dağları'ndan doğuda Büyük Hinggan Dağları'na, kuzeyde Altay Dağları ve Moğol bozkırlarından güneyde Tibet Platosu'nun kuzey eteklerine ve Heksi Koridoru'na kadar geniş bir alana yayılır. Toplam alanı yaklaşık 1.3 milyon kilometrekaredir (Türkiye'nin yüzölçümünün yaklaşık 1,5 katı).

🗺️ Önemli Coğrafi Sınırlar ve Bölgeler

  • Trans-Altay Gobi: En batıdaki, en ıssız ve en kurak bölümüdür.
  • Alaşan Platosu: Çin'de, Gobi'nin güney kesiminde yer alan kumul ve çakıllık alan.
  • Doğu Moğolistan Bozkırları: Çölün doğu kısmı, daha çok bozkır özellikleri gösterir.
  • Cungarya Havzası: Kuzeybatı Çin'de, daha az kurak bir bölge.

🌡️ İklim ve Çevre: Bir "Soğuk Çöl"

Gobi, tipik bir "soğuk çöl" örneğidir. Yaz aylarında sıcaklık 40°C'yi aşabilirken, kışın -40°C'ye kadar düşebilir. Bu aşırı sıcaklık farkı, çölün en belirgin özelliklerindendir. Yağış miktarı yıllık ortalama 194 mm'nin altındadır ve yağışlar düzensizdir.

🐫 Gobi'nin Canlı Hazineleri

Bu sert koşullara rağmen Gobi, kendine özgü bir ekosisteme ev sahipliği yapar:

  • Nesli Tehlike Altındaki Türler: Gobi boz ayısı (Mazaalai), yabani Baktriya devesi, Asya yaban eşeği (Hulan) ve Gobi çölü kar leoparı gibi nadir türler burada yaşar.
  • Paleontoloji Cenneti: Gobi, dünyanın en zengin dinozor fosil yataklarından biridir. Özellikle Flaming Kayalıkları (Bayanzag) bölgesinde, 1920'lerden beri sayısız dinozor yumurtası ve iskeleti bulunmuştur.

👨‍👩‍👧‍👦 İnsan Yaşamı ve Kültür

Gobi'nin seyrek nüfusu çoğunlukla Moğol göçebe çobanlarından (çobanlar) oluşur. Geleneksel "ger" adı verilen çadırlarda yaşar, deve, keçi, koyun ve at yetiştirirler. Çölün Çin tarafında ise Han Çinlileri ve Moğollar birlikte yaşar. Son yıllarda, madencilik (bakır, altın, kömür) faaliyetleri ve turizm bölgedeki yaşamı ve çevreyi etkilemektedir.

🎯 Sonuç

Gobi Çölü, sadece bir coğrafi bölge değil, aynı zamanda doğanın gücünün, tarihin derinliklerinin ve insan ruhunun dayanıklılığının bir simgesidir. Moğolistan ve Çin arasında uzanan bu devasa topraklar, keşfedilmeyi bekleyen gizemleri, eşsiz canlıları ve göçebe kültürünün asırlık gelenekleriyle dünyanın en etkileyici yerlerinden biridir.

Yorumlar