Hareket ve kuvvet, fiziğin en temel konularından biridir. Günlük hayatta gözlemlediğimiz pek çok olayı anlamamızı sağlar.
Bir cismin konumunun zamanla değişmesine hareket denir. Hareketi tanımlayabilmek için bir referans noktası seçmemiz gerekir.
Kuvvet, duran bir cismi hareket ettiren, hareket halindeki cismi durduran, cismin yönünü ve şeklini değiştirebilen etkidir. Vektörel bir büyüklüktür.
Kuvvetin SI birim sistemindeki birimi Newton (N)'dur.
Bir cisme dışarıdan bir kuvvet etki etmiyorsa veya etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfırsa, cisim duruyorsa durmaya, hareket halindeyse sabit hızla hareketine devam eder.
📌 Örnek: Aniden fren yapan otobüste yolcuların ileri doğru savrulması.
Bir cisme net bir kuvvet etki ediyorsa, cisim kuvvet yönünde ivmelenir. İvme, kuvvetle doğru, kütleyle ters orantılıdır.
Matematiksel ifadesi: \( \vec{F}_{net} = m \cdot \vec{a} \)
Burada;
\( F \) = Bileşke kuvvet (Newton)
\( m \) = Kütle (kg)
\( a \) = İvme (m/s²)
Bir A cismi, B cismine bir kuvvet uygularsa (etki), B cismi de A cismine eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet uygular (tepki).
📌 Örnek: Bir balonu bıraktığımızda havada ilerlemesi. Balon içindeki havayı dışarı iter (etki), dışarı çıkan hava da balonu iter (tepki).
Hareket eden cisimlerin temas ettikleri yüzeyle arasında oluşan ve harekete zıt yönde etki eden kuvvettir.