# 📜 Hz. Muhammed Dönemi: Mekke ve Medine Yılları
🌅 Giriş: Bir Çağın Başlangıcı
İslam tarihinin en kurucu dönemi olan Hz. Muhammed'in (s.a.v.) peygamberlik yılları, 610 yılında Mekke'de başlayıp 632 yılında Medine'de sona ermiştir. Bu 23 yıllık süreç, yalnızca dini değil, sosyal, siyasi ve kültürel bir devrim niteliğindedir. Tarihçiler bu dönemi genellikle Mekke Dönemi (610-622) ve Medine Dönemi (622-632) olarak iki ana evrede inceler.
🏜️ Mekke Dönemi (610-622): Tebliğ ve Direniş
Bu evre, vahyin başlangıcından Medine'ye hicrete kadar geçen 13 yılı kapsar. Toplumsal yapı, putperest Arap kabilelerinin hakim olduğu, kölelik ve kabile savaşlarının yaygın olduğu bir ortamdı.
📖 Temel Olaylar ve Gelişmeler:
- ✨ İlk Vahiy (610): Hz. Muhammed (s.a.v.), Hira Mağarası'nda ilk vahyi aldı. "Yaratan Rabbinin adıyla oku!" emriyle başlayan bu süreç, İslam'ın doğuşunu işaret etti.
- 🤝 Gizli ve Açık Davet: İlk üç yıl davet gizli yürütüldü. Daha sonra Safa Tepesi'nden yapılan açık çağrıyla İslam, tüm Mekke halkına duyuruldu.
- 🚫 Mekkelilerin Tepkisi ve Baskı: Putperest Mekke ileri gelenleri, İslam'ın getirdiği tevhid inancı ve sosyal eşitlikçi söylem nedeniyle şiddetli bir muhalefet başlattı. Müslümanlara yönelik ekonomik ve fiziki baskılar (boykot, işkence) arttı.
- 🌍 Habeşistan'a Hicret: Baskılardan kurtulmak için bir grup Müslüman, 615 ve 616 yıllarında Habeşistan'a (bugünkü Etiyopya) iki kafile halinde hicret etti.
- 😢 Hüzün Yılı (619): Hz. Muhammed'in (s.a.v.) en büyük destekçileri olan amcası Ebu Talib ve eşi Hz. Hatice vefat etti. Bu yıl, peygamberlik görevinin en zor dönemlerinden biri oldu.
- 🌙 İsra ve Miraç: 621 yılında gerçekleştiğine inanılan bu mucizevi yolculuk, manevi bir teselli ve beş vakit namaz emrinin gelişiyle sonuçlandı.
- 🤲 Akabe Biatları (621-622): Medineli Hazreç ve Evs kabileleriyle yapılan bu görüşmeler, İslam'ın Medine'de yayılmasının ve hicretin yolunu açtı.
🏙️ Medine Dönemi (622-632): Devlet ve Toplum İnşası
Hicretle başlayan bu 10 yıllık dönem, İslam'ın bir inanç topluluğundan bir siyasi ve sosyal düzene evrildiği süreçtir. Hz. Muhammed (s.a.v.) artık yalnızca bir peygamber değil, aynı zamanda bir devlet başkanı, ordu komutanı ve hâkimdir.
⚖️ Medine'de Kurulan Düzen:
- 📜 Medine Sözleşmesi (Vesikası): Müslümanlar, Yahudiler ve putperest Arap kabileleri arasında imzalanan bu anayasal belge, tarihteki ilk yazılı anayasalardan biri kabul edilir. Tüm tarafların hak ve sorumluluklarını, barış içinde bir arada yaşama ilkelerini belirlemiştir.
- 🕌 Mescid-i Nebevi'nin İnşası: Sadece bir ibadethane değil, aynı zamanda eğitim, yönetim, sosyal dayanışma merkezi olarak inşa edildi.
- 🛡️ Askeri Mücadeleler (Gazveler ve Seriyyeler): Mekkeli müşriklerin tehdidine karşı İslam toplumunun varlığını korumak için savaşlar yapıldı.
- ⚔️ Bedir Savaşı (624): Müslümanların ilk büyük zaferi. Manevi ve siyasi prestiji artırdı.
- 💔 Uhud Savaşı (625): Müslümanların zaferle başlayan savaşta, disiplinsizlik nedeniyle kayıplar verdiği bir sınav.
- 🚧 Hendek Savaşı (627): Medine'nin etrafına hendek kazılarak savunulduğu, kuşatma savaşı. Müşrik ittifakının son büyük saldırısı püskürtüldü.
- ✍️ Hudeybiye Antlaşması (628): Görünüşte Müslümanların aleyhine gibi görünen, ancak stratejik bir barış ve diplomatik zafer sağlayan antlaşma. "Fetih" olarak anılır.
- 🔓 Mekke'nin Fethi (630): Hudeybiye Antlaşması'nın bozulması üzerine büyük bir çatışma olmadan Mekke fethedildi. Hz. Muhammed (s.a.v.) genel af ilan etti ve Kâbe'deki putlar temizlendi.
- 👑 Huneyn Savaşı ve Taif Kuşatması (630): Mekke'nin fethinden sonra, Hevazin ve Sakif kabilelerinin direnişi kırıldı.
- 🗺️ Arap Yarımadası'na Yayılış: Mekke'nin fethinden sonra birçok Arap kabilesi İslam'ı kabul etmeye başladı. Bu süreç "elçi yılı" anlamına gelen Heyetler Yılı (9. Hicri/631) ile doruğa ulaştı.
- 🕋 Veda Haccı ve Veda Hutbesi (632): Hz. Muhammed (s.a.v.) son haccında, insan hakları, eşitlik, adalet ve ahlak üzerine evrensel mesajlar içeren tarihi hutbesini irad etti.
- ☪️ Hz. Muhammed'in (s.a.v.) Vefatı (632): Veda Haccı'ndan kısa bir süre sonra Medine'de vefat etti. Kabri, Mescid-i Nebevi'nin içindedir.
💎 Sonuç ve Miras
Mekke Dönemi, inancın saf haliyle tebliğ edildiği, sabır ve metanetin öne çıktığı bir iman inşası dönemidir. Medine Dönemi ise bu imanın, bir toplumu ve devleti şekillendiren pratik bir hayat nizamına dönüştüğü dönemdir. Hz. Muhammed (s.a.v.), bu 23 yılda, Arap Yarımadası'nda köklü bir değişim başlatmış, getirdiği din ve oluşturduğu model, kısa sürede dünya tarihini derinden etkileyecek bir medeniyetin temelini atmıştır.
