Hz. Musa, İsrailoğulları'na gönderilen ve kendisine Tevarat (Tevrat) indirilen büyük bir peygamberdir. Hayatı, mucizelerle ve büyük bir mücadeleyle doludur.
Musa, İsrailoğulları'nın köle olarak yaşadığı Mısır'da doğdu. O dönemde Firavun, bir rüya üzerine yeni doğan tüm İbrani erkek çocuklarının öldürülmesini emretmişti. Annesi onu bir süre sakladı, daha sonra da Allah'ın ilhamıyla bir sandık içinde Nil Nehri'ne bıraktı.
Sandık, Firavun'un sarayına ulaştı ve Firavun'un eşi Asiye tarafından bulundu. Asiye, çocuğu sarayda büyütmeye karar verdi. Böylece Musa, en azılı düşmanının evinde, onun koruması altında yetişmeye başladı.
Bir gün, bir Mısırlının bir İbrani'ye zulmettiğini gören Musa, müdahale etti ve istemeden Mısırlının ölümüne sebep oldu. Bu olaydan sonra Mısır'dan kaçmak zorunda kaldı ve Medyen topraklarına gitti.
Medyen'de bir süre çobanlık yaptı ve evlendi. Bir gün, Tur Dağı'nın yanındayken bir ateş gördü. Ateşe yaklaştığında Allah ona seslendi ve kendisine peygamberlik verildi. En büyük görevi, İsrailoğulları'nı Firavun'un zulmünden kurtarmak ve onları Mısır'dan çıkarmaktı. Kardeşi Harun da kendisine yardımcı olarak atandı.
Musa ve Harun, Firavun'un huzuruna çıkarak İsrailoğulları'nı serbest bırakmasını istediler. Firavun bu isteği reddetti ve kibirlendi. Bunun üzerine Allah, Musa'ya Firavun ve kavmine gösterilmek üzere bir dizi mucize verdi. Bu mucizelerden bazıları şunlardır:
Firavun ve sihirbazları bu mucizeler karşısında aciz kaldılar, ancak Firavun yine de iman etmedi.
Sonunda, Allah'ın bir felaketi (ilk doğanların ölümü) üzerine Firavun geçici olarak pes etti ve İsrailoğulları'nın gitmesine izin verdi. Ancak çok geçmeden fikrini değiştirdi ve ordusuyla onları takip etti.
İsrailoğulları Kızıldeniz kıyısına sıkıştığında, Allah Musa'ya asasıyla denize vurmasını emretti. Musa asasını vurduğunda deniz ikiye yarıldı ve İsrailoğulları için kuru bir yol açıldı. Onlar karşıya geçtikten sonra, peşlerinden gelen Firavun ve ordusu suların kapanmasıyla boğularak helak oldu.
Kurtuluştan sonra Musa, İsrailoğulları'yla birlikte Sina Dağı'na geldi. Burada Allah ile konuşmak üzere dağa çıktı ve kavmine 40 gün süreyle geri döneceğini söyledi. Bu süre içinde Allah, ona Tevrat'ı (10 Emir dahil) indirdi.
Ancak Musa'nın yokluğunda kavmi, buzağı şeklinde bir puta tapmaya başladı. Musa döndüğünde bu duruma çok öfkelendi ve kavmini şiddetle uyardı.
Hz. Musa, İsrailoğulları'nı Kenan diyarına (Filistin bölgesi) ulaştırdıktan sonra vefat etti. Ölümünün detayları Kur'an-ı Kerim'de açıkça belirtilmemiştir.
Hz. Musa'nın hayatı, tevhid mücadelesi, sabır ve Allah'a güven üzerine kurulmuş önemli bir örnektir. Hem İslam'da hem de Yahudilik ve Hristiyanlık'ta çok önemli bir yere sahiptir.
