⚖️ İcra ve İflas Hukuku Hakimlik Sınavı: En Çok Çıkan Sorular ve Detaylı Analizi
İcra ve İflas Hukuku, hakimlik sınavlarında adayların en çok zorlandığı alanlardan biridir. Bu zorluğun üstesinden gelmek için, sınavda sıklıkla karşılaşılan konulara odaklanmak ve bu konuları derinlemesine anlamak büyük önem taşır. Bu analizde, geçmiş yılların sınav soruları ışığında en çok çıkan konuları ve bu konulara dair detaylı açıklamaları bulacaksınız.
📜 Genel İlkeler ve Temel Kavramlar
- 🔑 İcra Hukukunun Kaynakları: İcra ve İflas Kanunu (İİK) başta olmak üzere, ilgili mevzuat ve içtihatlar.
- 🏛️ İcra Organları: İcra dairesi, icra mahkemesi, Yargıtay. Bu organların görev ve yetkileri sınavda sıkça sorulmaktadır.
- ⚖️ İcra Çeşitleri: İlamsız icra, ilamlı icra, rehnin paraya çevrilmesi yoluyla icra. Her bir icra türünün şartları ve süreçleri önemlidir.
📝 İlamsız İcra Takibi
- 📄 Takip Talebi: Takip talebinin içeriği, unsurları ve usulü.
- ✉️ Ödeme Emri: Ödeme emrinin tebliği, içeriği ve itiraz süreleri.
- ⛔ İtiraz: İtirazın icra takibine etkisi, itirazın kaldırılması ve iptali davaları.
- 💰 Haciz: Haczedilemeyen mal ve haklar, haciz ihbarnamesi, haczin hükümleri.
🏛️ İlamlı İcra Takibi
- 📜 İlam: İlamın tanımı, çeşitleri (kesinleşmiş ilam, feragatname, kabul beyanı vb.) ve icra edilebilirliği.
- ⏰ İcra Emri: İcra emrinin içeriği, tebliği ve icra emrine itiraz.
- 🔄 İcranın Geri Bırakılması: İcranın geri bırakılması sebepleri ve usulü.
🏦 İflas Hukuku
- 💸 İflas: İflasın şartları, iflas davası, iflas kararı ve sonuçları.
- 🛡️ İflas Masası: İflas masasının oluşumu, görevleri ve yetkileri.
- 🧾 Alacakların Sırası: İmtiyazlı alacaklar, adi alacaklar ve alacakların sıralaması.
- 🤝 Konkordato: Konkordato çeşitleri (adi konkordato, iflas içi konkordato), konkordato mühleti ve konkordatonun tasdiki.
🔑 Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla İcra
- 🏘️ Taşınır Rehni: Taşınır rehninin kurulması, rehin hakkının kapsamı ve paraya çevrilmesi.
- 🏡 Taşınmaz Rehni: İpotek, ipotekli borcun ödenmemesi halinde takip süreci ve paraya çevrilmesi.
❓ Sıkça Sorulan Sorular ve Çözüm Yolları
📅 İtiraz Süreleri ve Hesaplama Yöntemleri
İtiraz süreleri, icra ve iflas hukukunda kritik öneme sahiptir. Sürelerin doğru hesaplanması, hak kayıplarının önlenmesi açısından hayati önem taşır.
- 🗓️ Ödeme Emrine İtiraz Süresi: Genel olarak 7 gündür. Ancak, bazı özel durumlarda bu süre değişebilir.
- ⏳ Sürenin Başlangıcı: Süre, ödeme emrinin borçluya tebliğ edildiği tarihten itibaren başlar.
- 📅 Hesaplama: Süreler hesaplanırken, tebliğ tarihi hesaba katılmaz ve son günün tatil gününe denk gelmesi halinde süre, takip eden ilk iş gününün bitimine kadar uzar.
💰 Haczedilemeyen Mal ve Haklar
İcra takibi sırasında borçlunun bazı mal ve hakları haczedilemez. Bu durum, borçlunun asgari yaşam standardını korumayı amaçlar.
- 🏠 Zorunlu Eşyalar: Borçlunun ve ailesinin yaşamı için zorunlu olan eşyalar (giysi, yatak, mutfak eşyası vb.).
- 👨⚕️ Sağlık Araçları: Borçlunun mesleğini icra etmesi için gerekli olan araç ve gereçler.
- 💸 Maaşın Bir Kısmı: Borçlunun maaşının belirli bir kısmı (genellikle 1/4'ü) haczedilemez.
⚖️ İflasın Ertelenmesi Şartları
İflasın ertelenmesi, borçlu şirketin mali durumunu düzeltmesi için tanınan bir imkandır. Ancak, bu imkandan yararlanabilmek için belirli şartların sağlanması gerekir.
- 📉 Borca Batıklık: Şirketin aktiflerinin, borçlarını karşılamaya yetmemesi.
- 📈 İyileştirme Projesi: Şirketin mali durumunu düzeltebileceğine dair inandırıcı bir iyileştirme projesi sunulması.
- 🤝 Alacaklıların Çoğunluğunun Kabulü: Alacaklıların çoğunluğunun iflasın ertelenmesine onay vermesi.
📚 Örnek Soru ve Çözümü (LaTeX ile)
Soru: Bir alacaklı, borçlusu aleyhine ₺50.000 tutarında bir ilamsız icra takibi başlatmıştır. Borçlu, ödeme emrine süresinde itiraz etmiştir. Alacaklı, itirazın kaldırılması için icra mahkemesine başvurmuştur. Mahkeme, itirazın kaldırılmasına karar vermiştir. Bu durumda, borçlunun malvarlığına haciz konulabilmesi için geçmesi gereken süre ne kadardır?
Çözüm:
İtirazın kaldırılması kararının borçluya tebliğinden itibaren borçlunun 7 gün içinde kararı temyiz etme hakkı bulunmaktadır. Temyiz süresi geçtikten sonra veya temyiz edilmişse Yargıtay'ın onama kararı sonrasında haciz işlemi yapılabilir.
Matematiksel olarak ifade edersek:
- $T_0$: İtirazın kaldırılması kararının tebliğ tarihi
- $T_1 = T_0 + 7 \text{ gün}$: Temyiz süresinin sonu
Eğer temyiz edilmezse, $T_1$ tarihinden sonra haciz konulabilir.
