Osmanlı tarihi, birçok kritik savaş ve dönüm noktasıyla doludur. Bunlardan biri de, 1448 yılında gerçekleşen II. Kosova Savaşı'dır. Bu savaş, sadece bir meydan muharebesi olmanın ötesinde, Balkanlar'da Türk hakimiyetinin kesin olarak yerleşmesini sağlamış ve Avrupa'nın Osmanlı'yı Balkanlar'dan atma ümidini büyük ölçüde söndürmüştür. Bu yazıda, bu önemli savaşın nedenlerini, sonuçlarını ve Türk tarihindeki yerini inceleyeceğiz.
I. Kosova Savaşı (1389) ile Balkanlar'da güçlü bir varlık gösteren Osmanlı Devleti, özellikle Fetret Devri ve sonrasında bölgede bazı toprak kayıpları yaşamıştı. Haçlı zihniyeti, Osmanlı'yı Avrupa'dan atmak için fırsat kolluyordu. Macar komutan János Hunyadi önderliğinde bir Haçlı ordusu oluşturuldu. Amacı, I. Kosova'nın intikamını almak ve Osmanlı'yı Balkanlar'dan çıkarmaktı. Karşılarında ise, tahta yeni çıkmış genç ve dirayetli bir padişah, II. Murad Han vardı.
17-20 Ekim 1448 tarihleri arasında, I. Kosova Savaşı'nın yapıldığı bölgeye yakın bir yerde gerçekleşen muharebe, üç gün sürdü. II. Murad, üstün taktik ve stratejisiyle, özellikle tüfekli yeniçerileri ve etkili süvari kullanımı ile Haçlı ordusunu ağır bir yenilgiye uğrattı. Hunyadi, canını zor kurtararak kaçtı.
Bu zafer, Türk tarihi açısından bir dönüm noktası olarak kabul edilir. Önemi şu başlıklarla özetlenebilir:
Savaş, Balkanlar'da Osmanlı varlığını kalıcı ve tartışılmaz hale getirdi. Avrupa'nın Osmanlı'yı savaş yoluyla bölgeden atma ümidi büyük ölçüde sona erdi. Bundan sonraki direnişler daha çok yerel ve savunma amaçlı oldu.
Balkanlar'dan gelebilecek bir Haçlı tehdidi büyük ölçüde bertaraf edildi. Bu durum, oğlu Fatih Sultan Mehmed'e, İstanbul'u kuşatırken arkasını emniyete alma ve tüm gücünü şehre yönlendirme fırsatı verdi. II. Kosova, İstanbul'un Fethi için en önemli stratejik hazırlıklardan biriydi.
Savaş, Osmanlı'nın toparlanma gücünü ve askeri üstünlüğünü tüm Avrupa'ya bir kez daha gösterdi. Bu, özellikle Doğu Avrupa devletleri üzerinde uzun süreli bir korku ve çekingenlik yarattı.
Zafer, II. Murad'ın saltanatının en parlak anlarından biri oldu. Ancak savaştan kısa bir süre sonra, belki de hedefi olan Balkan güvenliğini sağladığına inanarak, oğlu II. Mehmed lehine tekrar tahttan feragat etti. Bu durum, genç şehzadenin ilk padişahlığının zorlu geçmesine rağmen, onu nihai hedefi için hazırladı.
II. Kosova Savaşı, Türk tarihinin şanlı sayfalarından biridir. Sadece bir meydan muharebesi olarak değil, jeopolitik bir dönüşümün kilidi olarak değerlendirilmelidir. Balkanlar'ı Türk yurdu haline getiren, İstanbul'un fethinin önündeki en büyük stratejik engellerden birini kaldıran ve Osmanlı'yı bir "cihan devleti" olma yolunda sağlam bir temele oturtan bu zafer, hak ettiği yeri tarih kitaplarında ve hafızalarda daima koruyacaktır.
Bu savaş bize gösterir ki, bir milletin kaderi bazen bir avuç toprak parçasında, birkaç gün içinde şekillenebilir. Kosova ovaları, Türk tarihi için işte böyle kritik bir dönüm noktasına sahne olmuştur.
