Kesirler, günlük hayatta sıkça karşılaştığımız bir kavramdır. Bir bütünü parçalara ayırmak, bir pizzayı arkadaşlarınızla paylaşmak ya da bir pastayı dilimlemek gibi durumlarda kesirleri kullanırız. Bu ders notunda, ilkokul düzeyinde kesirlerde dört işlemi (toplama, çıkarma, çarpma ve bölme) MEB müfredatına uygun olarak öğreneceğiz.
Kesirlerde toplama yapabilmek için öncelikle paydaların eşit olması gerekir. Eğer paydalar eşit değilse, kesirleri genişleterek veya sadeleştirerek paydaları eşitlemeliyiz. Paydalar eşitlendikten sonra, paylar toplanır ve ortak paydaya yazılır.
Örnek:
1/4 + 2/4 = (1+2)/4 = 3/4
1/2 + 1/4 = 2/4 + 1/4 = (2+1)/4 = 3/4
Kesirlerde çıkarma işlemi de toplama işlemine benzer şekilde yapılır. Öncelikle paydaların eşit olması gerekir. Paydalar eşitlendikten sonra, paylar çıkarılır ve ortak paydaya yazılır.
Örnek:
3/5 - 1/5 = (3-1)/5 = 2/5
1/2 - 1/4 = 2/4 - 1/4 = (2-1)/4 = 1/4
Kesirlerde çarpma işlemi, toplama ve çıkarma işlemlerine göre daha kolaydır. Paydaların eşitlenmesine gerek yoktur. Paylar kendi arasında, paydalar kendi arasında çarpılır.
Örnek:
1/3 x 2/5 = (1x2)/(3x5) = 2/15
Kesirlerde bölme işlemi yaparken, birinci kesir aynen yazılır, ikinci kesir ters çevrilir (pay ve payda yer değiştirir) ve çarpma işlemi yapılır.
Örnek:
1/2 ÷ 1/4 = 1/2 x 4/1 = (1x4)/(2x1) = 4/2 = 2
Umarım bu ders notu, kesirlerde dört işlem konusunu anlamanıza yardımcı olur. Başarılar!