Gregor Mendel, genetik biliminin temellerini atan ve "Genetiğin Babası" olarak kabul edilen Avusturyalı bir bilim insanı ve Augustinian rahiptir. Bezelye bitkileriyle yaptığı titiz çaprazlama deneyleri, kalıtımın temel kurallarını ortaya çıkarmasını sağlamıştır.
Mendel, bezelye bitkilerini seçmesinin birkaç önemli nedeni vardı:
Bir karakteri kontrol eden gen çifti (aleller), ebeveynlerden yavrulara gametler (üreme hücreleri) aracılığıyla geçer. Her gamet, her bir gen çiftinden yalnızca bir alel taşır.
Örneğin, sarı tohum rengi (S) ve yeşil tohum rengi (s) alelleri için bir birey Ss genotipine sahipse, ürettiği gametlerin yarısı S, diğer yarısı ise s alelini taşır.
Farklı karakterleri kontrol eden gen çiftleri, gamet oluşumu sırasında birbirlerinden bağımsız olarak dağılırlar. Yani bir karakterin kalıtımı, diğer bir karakterin kalıtımını etkilemez.
Örneğin, tohum rengi geni ve tohum şekli geni, gamet oluşurken birbirinden bağımsız hareket eder. Bu, \(2^n\) formülüyle hesaplanan birçok farklı gamet kombinasyonunun oluşmasını sağlar.
Mendel'in çalışmaları, yaşadığı dönemde yeterince takdir görmedi. Bulguları, 1900'lü yılların başında, Hugo de Vries, Carl Correns ve Erich von Tschermak adlı bilim insanlarının onun çalışmalarını yeniden keşfetmesiyle önem kazandı. Bugün, kalıtımın temel birimi olan gen kavramı ve modern genetik bilimi, onun bu öncü çalışmaları üzerine inşa edilmiştir.
