📚 Katılım Hakkı Nedir?
Katılım hakkı, bir şirketin sermaye artırımına gitmesi durumunda, mevcut hissedarların, sahip oldukları hisse oranında yeni çıkarılacak hisseleri satın alma önceliğidir. Bu hak, hissedarların şirketteki pay oranlarının ve oy güçlerinin seyreltilmesini engellemeyi amaçlar.
🎯 Nasıl Çalışır?
Bir şirket yeni hisse senedi çıkararak sermayesini artırmaya karar verdiğinde, öncelik bu hisseleri satın almada mevcut ortaklarındır. Şirket, her bir hisse başına bir "Rüçhan Hakkı" tanımlar.
- 💡 Örnek: Diyelim ki 1.000 hisseniz var ve şirket 4 yeni hisse başına 1 rüçhan hakkı veriyor. Bu durumda sizin 250 rüçhan hakkınız olur. Bu haklarla, yeni çıkarılan hisseleri bedelli (parasını ödeyerek) veya bedelsiz (ücretsiz) olarak alma şansına sahip olursunuz.
✅ Katılım Hakkının Önemi
- 📌 Seyrelmeyi Önler: Şirkete yeni ortaklar girse bile, siz hisselerinizi artırarak şirketteki payınızı ve söz hakkınızı koruyabilirsiniz.
- 📌 Adil Bir Sistemdir: Tüm mevcut hissedarlara, sahip oldukları hisse oranında yeni yatırım fırsatı sunar.
- 📌 Finansal Avantaj: Yeni hisseler genellikle piyasa fiyatından daha uygun bir fiyattan sunulabilir.
➡️ Süreç Nasıl İşler?
- 🔄 Şirket, sermaye artırımına ve rüçhan hakkı kullanımına karar verir.
- 📅 Hissedarlara bir "Rüçhan Hakkı Kullanım Talepnamesi" gönderilir veya bu talepname elektronik ortamda (internet bankacılığı, mobil uygulama) açılır.
- ⏳ Hissedarlara, haklarını kullanmaları için belirli bir süre (genellikle 2-3 hafta) tanınır.
- 💸 Hissedar, talepnameyi doldurur ve yeni hisselerin bedelini öder.
- ✅ Süre sonunda, kullanılan haklar karşılığında yeni hisseler hissedarın portföyüne eklenir.
⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler
- ⏰ Rüçhan hakkı kullanım süresi sınırlıdır. Bu süreyi kaçıran hissedarlar haklarını kaybeder.
- 💰 Kullanılmayan rüçhan hakları, genellikle Borsa İstanbul'da işlem görür ve başka yatırımcılara satılabilir.
- 📊 Hissedar, sermaye artırımının şirket için olumlu olup olmadığını değerlendirerek karar vermelidir.
💎 Özetle: Katılım hakkı, bir şirketin mevcut hissedarı olmanın getirdiği önemli bir ayrıcalıktır. Bu hak sayesinde, şirketin büyümesine destek olurken kendi yatırımınızın değerini de koruma imkanı bulursunuz.
