Kemosentez yapan canlılar hangileridir

Question

Kemosentez olayını tam olarak anlayamadım. Fotosentezden farkını ve bu canlıların enerjiyi nasıl elde ettiğini merak ediyorum. Hangi ortamlarda yaşadıklarını da öğrenmek istiyorum.

Answer 1

Kemosentez Nedir?

Kemosentez, bazı canlıların enerji kaynağı olarak güneş ışığını değil, inorganik maddeleri (hidrojen sülfit, amonyak, demir vb.) oksitleyerek açığa çıkan kimyasal enerjiyi kullandığı bir süreçtir. Bu enerji ile karbondioksitten organik besin sentezlerler. Bu nedenle fotosentezden farklı olarak ışık gerektirmez.

Kemosentez Yapan Canlılar

Kemosentez yapan canlılar genellikle prokaryot olan bakterilerdir. Bu bakteriler, oksijensiz (anaerobik) veya oksijenli (aerobik) ortamlarda yaşayabilirler. Başlıca gruplar şunlardır:

• Hidrojen Bakterileri: Hidrojen gazını (H₂) oksitleyerek enerji elde ederler.
• Kükürt Bakterileri: Hidrojen sülfürü (H₂S) oksitleyerek enerji sağlarlar. Bu süreçte kükürt (S) veya sülfat (SO₄^2-) oluşur.
  • Beggiatoa (Oksijensiz ortamda)
  • Thiobacillus (Oksijenli ortamda)
• Demir Bakterileri: Demir iyonlarını (Fe²⁺) Fe³⁺'e yükselterek enerji elde ederler. (Örn: Gallionella, Leptothrix)
• Azot Bakterileri:
  • Nitrifikasyon Bakterileri: Toprakta bulunan bu bakteriler, azot döngüsünün önemli bir parçasıdır.
    • Nitrosomonas: Amonyağı (NH₃) nitrite (NO₂^-) oksitler.
    • Nitrobacter: Nitriti (NO₂^-) nitrate (NO₃^-) oksitler.
• Metan Bakterileri: Hidrojen (H₂) ve karbondioksiti (CO₂) kullanarak metan (CH₄) üretirler ve bu sırada enerji elde ederler. Oksijensiz ortamlarda yaşarlar.

Kemosentezin Önemi

Kemosentetik bakteriler, ekosistemler için hayati öneme sahiptir. Özellikle derin deniz hidrotermal bacaları gibi güneş ışığının ulaşamadığı aşırı ortamlarda, bu bakteriler besin zincirinin ilk ve temel üreticisi konumundadır. Ayrıca topraktaki azot döngüsü gibi biyokimyasal döngülerde kritik rol oynarlar.