Sevgili öğrenciler, bu ders notumuzda kesirlerin ondalık ve yüzde karşılıklarını öğreneceğiz. Kesirleri farklı formlarda ifade edebilmek matematiksel işlemlerde büyük kolaylık sağlar. Aşağıdaki tabloda en sık karşılaşılan kesirlerin ondalık ve yüzde karşılıklarını bulabilirsiniz.
| Kesir | Ondalık Gösterim | Yüzde Karşılığı | Açıklama |
|---|---|---|---|
| 1/2 | 0,5 | %50 | Bir bütünün yarısı |
| 1/4 | 0,25 | %25 | Bir bütünün dörtte biri |
| 3/4 | 0,75 | %75 | Bir bütünün dörtte üçü |
| 1/3 | 0,333... | %33,33... | Bir bütünün üçte biri |
| 2/3 | 0,666... | %66,66... | Bir bütünün üçte ikisi |
| 1/5 | 0,2 | %20 | Bir bütünün beşte biri |
| 2/5 | 0,4 | %40 | Bir bütünün beşte ikisi |
| 3/5 | 0,6 | %60 | Bir bütünün beşte üçü |
| 4/5 | 0,8 | %80 | Bir bütünün beşte dördü |
| 1/8 | 0,125 | %12,5 | Bir bütünün sekizde biri |
| 3/8 | 0,375 | %37,5 | Bir bütünün sekizde üçü |
| 5/8 | 0,625 | %62,5 | Bir bütünün sekizde beşi |
| 7/8 | 0,875 | %87,5 | Bir bütünün sekizde yedisi |
| 1/10 | 0,1 | %10 | Bir bütünün onda biri |
Kesirden Ondalığa Çevirme: Payı paydaya bölerek kesri ondalık sayıya çevirebiliriz. Örneğin, \( \frac{3}{4} \) kesrini ondalığa çevirmek için 3'ü 4'e böleriz: \( 3 ÷ 4 = 0,75 \).
Ondalıktan Yüzdeye Çevirme: Ondalık sayıyı 100 ile çarparak yüzdeye çevirebiliriz. Örneğin, 0,75 sayısını yüzdeye çevirmek için \( 0,75 × 100 = %75 \).
Kesirden Doğrudan Yüzdeye Çevirme: Kesri genişleterek paydayı 100 yapabiliriz. Örneğin, \( \frac{3}{4} = \frac{75}{100} = %75 \).
Örnek 1: \( \frac{2}{5} \) kesrini ondalık ve yüzde olarak ifade ediniz.
Çözüm: \( 2 ÷ 5 = 0,4 \) ve \( 0,4 × 100 = %40 \).
Örnek 2: Bir sınıftaki öğrencilerin \( \frac{3}{8} \)'i kızdır. Bu oranı yüzde olarak ifade ediniz.
Çözüm: \( 3 ÷ 8 = 0,375 \) ve \( 0,375 × 100 = %37,5 \).
Örnek 3: %15 ifadesini kesir ve ondalık sayı olarak yazınız.
Çözüm: \( %15 = \frac{15}{100} = \frac{3}{20} \) ve \( 15 ÷ 100 = 0,15 \).
Bu ders notunda kesirlerin ondalık ve yüzde karşılıklarını öğrendik. Bu dönüşümleri iyi kavramak, günlük hayatta karşılaştığımız birçok matematiksel problemi çözmemize yardımcı olacaktır.