ki nin yazımı nasıl ayırt edilir

Question

-ki'nin bitişik mi yoksa ayrı mı yazılacağını karıştırıyorum. Cümlede -ki'yi çıkardığımda anlam bozulmuyorsa bitişik, bozuluyorsa ayrı yazıyorum ama bazen yine emin olamıyorum. Özellikle "sanki" ve "oysaki" gibi kalıplaşmış kelimeleri unutup yanlış yapıyorum.

Answer 1

📝 "ki"nin Yazımı Nasıl Ayırt Edilir?

Türkçede "ki" yazımı birçok kişinin kafasını karıştırabilir. Ancak basit birkaç kuralı öğrendiğinizde bu sorunu kolayca çözebilirsiniz. "ki"yi üç ana başlıkta inceleyebiliriz:

🔗 1. Bağlaç Olan "ki" (Ayrı Yazılır)

Bağlaç olan "ki" cümleleri birbirine bağlar ve her zaman ayrı yazılır. Bunu anlamanın en kolay yolu, "ki"den sonra "-ler, -lar" ekini getirebiliyor muyuz diye kontrol etmektir. Eğer getiremiyorsak, bu bağlaç olan "ki"dir.

• 🎯 Örnek: "Öyle ki seni görünce kalbim hızla çarptı."
• 💡 Test: "kiler" diyemeyiz → O halde ayrı yazılır.
• 📌 Diğer Örnekler: "Duydum ki unutmuşsun, oysa ki güzeldi, bilmiyor ki ne yaptığını..."

🏷️ 2. İlgi Zamiri Olan "-ki" (Bitşik Yazılır)

İlgi zamiri olan "-ki", bir ismin yerini tutar ve kendisinden önce gelen sözcüğe bitişik yazılır. Genellikle "-nin ki" şeklinde kullanılır. Bu "-ki"yi cümleden çıkardığımızda anlam bozulur.

• 🎯 Örnek: "Senin araban yeni, benimki ise eski."
• 💡 Açıklama: Buradaki "benimki", "benim arabam" anlamına gelir. "-ki" olmazsa cümle anlamsız kalır.
• 📌 Diğer Örnekler: "Evimiz sizinkinden büyük, sınıfın kapısı bizimkinden farklı..."

📍 3. Sıfat Yapan "-ki" (Bitişik Yazılır)

Sıfat yapan "-ki", bir varlığın yerini veya zamanını belirten sıfatlar türetir. Yine kendisinden önce gelen sözcüğe bitişik yazılır. "Hangi?" sorusuna cevap verir.

• 🎯 Örnek: "Akşamki yemek çok güzeldi."
• 💡 Açıklama: "Hangi yemek?" → "Akşamki yemek"
• 📌 Diğer Örnekler: "Dünkü maç, duvardaki resim, yoldaki araçlar..."

✅ Pratik Ayırt Etme Yöntemi

Kafanız karıştığında şu yöntemi deneyin:

• ➡️ Cümledeki "ki"yi çıkarın.
• ➡️ Eğer cümlenin anlamı bozuluyorsa → Bitişik yazılan "-ki"dir (ilgi zamiri veya sıfat yapan).
• ➡️ Eğer cümlenin anlamı bozulmuyorsa → Ayrı yazılan "ki"dir (bağlaç).

💡 Örnek Test: "Öyle bir an ki asla unutamayacağım."
"ki"yi çıkaralım: "Öyle bir an asla unutamayacağım." → Anlam bozulmadı, o halde buradaki "ki" bağlaçtır ve ayrı yazılır.

"Senin kitabın burada, benimki nerede?"
"ki"yi çıkaralım: "Senin kitabın burada, benim nerede?" → Anlam bozuldu, o halde buradaki "-ki" ilgi zamiridir ve bitişik yazılır.

Bu kuralları ve pratik yöntemi öğrendikten sonra bol bol alıştırma yaparak "ki" yazımını kolayca öğrenebilirsin! 📚✨