📜 Kira Sözleşmesi Devri: Yargıtay'ın Işığında Emsal Davalar
Kira sözleşmesi devri, kiracının sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerini bir başkasına devretmesi anlamına gelir. Bu işlem, hem kiracı hem de ev sahibi açısından önemli hukuki sonuçlar doğurabilir. Yargıtay'ın bu konudaki kararları, uygulamaya yön veren önemli emsaller teşkil etmektedir.
⚖️ Kira Sözleşmesi Devrinin Hukuki Dayanağı
Türk Borçlar Kanunu (TBK) m. 323, kira sözleşmesinin devrini düzenlemektedir. Bu maddeye göre, kiracı, kiraya verenin yazılı rızasını alarak kira ilişkisini bir başkasına devredebilir.
- 🔑 Kiraya Verenin Rızası: Kira sözleşmesinin devri için kiraya verenin yazılı rızası şarttır. Rıza alınmadan yapılan devir işlemi geçersizdir.
- 📄 Rızanın Şekli: Rızanın yazılı olması, ispat kolaylığı sağlaması açısından önemlidir. Sözlü rıza geçerli olmakla birlikte, ispatı zordur.
- 🕰️ Rızanın Zamanı: Rıza, devir işleminden önce veya sonra verilebilir. Ancak, devir işleminden sonra verilen rıza, geçmişe etkili olarak devir işlemini geçerli hale getirir.
🏛️ Yargıtay Kararları Işığında Emsal Davalar
Yargıtay'ın kira sözleşmesi devrine ilişkin kararları, özellikle rıza şartı, devrin kapsamı ve devralanın sorumluluğu gibi konularda önemli açıklamalar getirmektedir.
🏢 Rıza Şartının İhlali Halinde Sonuçlar
Kiraya verenin rızası olmadan yapılan devir işlemleri, Yargıtay tarafından geçersiz kabul edilmektedir. Bu durumda, devralan kişi, kiracı sıfatını kazanamaz ve kiraya verenin tahliye talebiyle karşılaşabilir.
- 🚫 Tahliye Davası: Kiraya veren, rızası olmadan yapılan devir nedeniyle devralan aleyhine tahliye davası açabilir.
- 💰 Tazminat Talebi: Kiraya veren, rızası olmadan yapılan devir nedeniyle uğradığı zararları (örneğin, yeni kiracı bulma masrafları) talep edebilir.
🤝 Devrin Kapsamı ve Devralanın Sorumluluğu
Kira sözleşmesinin devri ile birlikte, kiracının sözleşmeden doğan tüm hak ve yükümlülükleri devralana geçer. Devralan, kira bedelini ödeme, kiralananı özenle kullanma gibi yükümlülükleri üstlenir.
- 💸 Kira Bedeli Sorumluluğu: Devralan, devir tarihinden itibaren kira bedelini ödeme yükümlülüğü altındadır.
- 🛠️ Kiralananın Durumu: Devralan, kiralananı devraldığı haliyle kullanmak ve sözleşme sonunda aynı şekilde teslim etmekle yükümlüdür.
- 📜 Eski Borçlar: Devralan, devirden önce doğmuş kira borçlarından sorumlu değildir. Ancak, devir sözleşmesinde aksi kararlaştırılabilir.
❓ Sıkça Sorulan Sorular
Kira sözleşmesi devrinde damga vergisi ödenir mi?
Evet, kira sözleşmesinin devri, devralan tarafından damga vergisine tabidir.
Kiraya veren, haklı bir sebep olmadan rıza vermekten kaçınabilir mi?
Yargıtay'a göre, kiraya verenin haklı bir sebep olmadan rıza vermekten kaçınması dürüstlük kuralına aykırıdır. Bu durumda, kiracı mahkemeye başvurarak rıza yerine geçecek bir karar alabilir.
Kira sözleşmesinde devir yasağı varsa, devir yapılabilir mi?
Kira sözleşmesinde devir yasağı bulunması halinde, devir işlemi kiraya verenin rızası olsa dahi geçersizdir. Ancak, Yargıtay bazı durumlarda, özellikle devir yasağının dürüstlük kuralına aykırı olduğu hallerde, devir işlemini geçerli kabul edebilmektedir.
