🔑 Kira Sözleşmesinde Tamir ve Bakım Masrafları: Kim Öder? Yasal Haklarınız
Kira sözleşmesi, hem ev sahibi hem de kiracı için önemli hak ve yükümlülükler içerir. Bu yükümlülüklerden biri de taşınmazın tamir ve bakım masraflarının kim tarafından karşılanacağıdır. Yasal düzenlemeler ve yerleşik yargı kararları bu konuda belirleyici olsa da, uygulamada sıklıkla anlaşmazlıklar yaşanabilmektedir. Bu yazıda, kira sözleşmesindeki tamir ve bakım masraflarına ilişkin genel kuralları ve yasal haklarınızı detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
🛠️ Genel Olarak Tamir ve Bakım Yükümlülüğü
Türk Borçlar Kanunu'na göre, kiralananın kullanımından kaynaklanan olağan yıpranma ve bozulmaların giderilmesi kiracıya, bunun dışındaki esaslı tamir ve bakımlar ise ev sahibine aittir. Ancak, bu genel kuralın istisnaları ve detayları bulunmaktadır.
- 🏠 Ev Sahibinin Yükümlülükleri:
Ev sahibi, kiralananı sözleşmede amaçlanan kullanıma uygun bir şekilde teslim etmek ve sözleşme süresince bu durumda bulundurmakla yükümlüdür. Bu kapsamda, aşağıdaki tamir ve bakım masrafları genellikle ev sahibine aittir:
- 🍎 Esaslı Tamiratlar: Binanın taşıyıcı sistemini ilgilendiren (temel, kolon, kiriş vb.) tamiratlar, çatının onarımı, su tesisatındaki büyük arızalar, kalorifer tesisatındaki arızalar gibi.
- 🍏 Kiralananın Kullanımını Engelleyen Arızalar: Kiralananın önemli bir bölümünün kullanımını engelleyen veya zorlaştıran arızaların giderilmesi (örneğin, uzun süreli ısınma veya su problemi).
- 🍌 Kanun veya Sözleşme ile Belirlenen Tamiratlar: Kanun veya kira sözleşmesinde açıkça ev sahibine yüklenen tamiratlar.
- 🔑 Kiracının Yükümlülükleri:
Kiracı, kiralananı özenle kullanmak ve olağan kullanımdan kaynaklanan küçük onarımları yapmakla yükümlüdür. Bu kapsamda, aşağıdaki tamir ve bakım masrafları genellikle kiracıya aittir:
- 🍎 Olağan Kullanımdan Kaynaklanan Küçük Onarımlar: Musluk contası değişimi, lavabo tıkanıklığı açma, priz değişimi, kapı kolu tamiri gibi.
- 🍏 Kusurlu Kullanımdan Kaynaklanan Hasarlar: Kiracının kusuruyla meydana gelen hasarların tamiri (örneğin, cam kırılması, parke çizilmesi).
- 🍌 Temizlik ve Bakım: Kiralananın genel temizliği ve bakımı.
❓ Anlaşmazlık Durumunda Ne Yapmalısınız?
Tamir ve bakım masraflarının kim tarafından karşılanacağına dair anlaşmazlık yaşanması durumunda, aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- 🍎 Ev Sahibiyle İletişime Geçin: Öncelikle ev sahibiyle durumu konuşarak anlaşmaya çalışın. Talebinizi yazılı olarak iletmeniz ve delil oluşturmanız önemlidir.
- 🍏 İhtarname Gönderin: Ev sahibi talebinize yanıt vermezse veya olumsuz yanıt verirse, noter aracılığıyla ihtarname göndererek tamiratın yapılmasını talep edebilirsiniz. İhtarnamede, tamiratın yapılmaması halinde yasal yollara başvuracağınızı belirtin.
- 🍌 Dava Açın: İhtarnamenize rağmen ev sahibi tamiratı yapmazsa, Sulh Hukuk Mahkemesi'nde dava açarak tamiratın yapılmasını ve masrafların tazminini talep edebilirsiniz.
⚖️ Yasal Haklarınız
Kira sözleşmesinde tamir ve bakım masraflarına ilişkin yasal haklarınız şunlardır:
- 🍎 Tamirat Hakkı: Kiralananın esaslı bir tamire ihtiyacı varsa, ev sahibinden tamiratı yapmasını talep etme hakkınız vardır.
- 🍏 Kira Bedelinden İndirim Hakkı: Tamirat nedeniyle kiralanandan tam olarak faydalanamıyorsanız, kira bedelinden indirim talep etme hakkınız vardır. İndirim miktarı, tamiratın süresi ve kiralananın kullanımını ne ölçüde etkilediği dikkate alınarak belirlenir.
- 🍌 Sözleşmeyi Fesih Hakkı: Tamirat nedeniyle kiralananın kullanılamaz hale gelmesi veya tamiratın uzun sürmesi durumunda, sözleşmeyi feshetme hakkınız vardır.
- 🍇 Tazminat Hakkı: Ev sahibinin tamiratı yapmaması nedeniyle uğradığınız zararları (örneğin, eşyaların zarar görmesi, taşınma masrafları) tazmin etme hakkınız vardır.
📝 Kira Sözleşmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kira sözleşmesi imzalanırken, tamir ve bakım masraflarına ilişkin hükümlerin açık ve net bir şekilde belirlenmesi, ileride yaşanabilecek anlaşmazlıkları önleyebilir. Sözleşmede aşağıdaki hususlara dikkat etmeniz önemlidir:
- 🍎 Tamir ve Bakım Yükümlülüğü: Hangi tamir ve bakım masraflarının ev sahibine, hangilerinin kiracıya ait olduğu açıkça belirtilmelidir.
- 🍏 Bildirim Yükümlülüğü: Tamir gerektiren bir durum ortaya çıktığında, kiracının ev sahibine ne kadar süre içinde bildirimde bulunması gerektiği belirtilmelidir.
- 🍌 Tamiratın Süresi: Tamiratın ne kadar sürede tamamlanması gerektiği belirtilmelidir.
- 🍇 Anlaşmazlık Çözümü: Anlaşmazlık durumunda hangi yolların izleneceği (örneğin, arabuluculuk, tahkim) belirtilmelidir.
Unutmayın, kira sözleşmesi hukuki bir belgedir ve haklarınızı korumak için dikkatli bir şekilde hazırlanması önemlidir. Gerekirse bir avukattan hukuki destek almanız faydalı olacaktır.
