Kırık, kemiğin bütünlüğünün bozulmasıdır. Genellikle düşme, çarpma veya doğrudan darbe sonucu meydana gelir. Kırıklar, basit bir çatlak şeklinde olabileceği gibi, kemiğin tamamen ayrılması şeklinde de olabilir. Herhangi bir kemikte kırık oluşabilir, ancak en sık görülenler kol, bacak, el bileği ve ayak bileği kırıklarıdır.
Kırık şüphesi olan bir durumda, doğru ilk yardım uygulamaları, kişinin iyileşme sürecini olumlu yönde etkileyebilir ve olası komplikasyonları önleyebilir. İşte adım adım kırıklarda ilk yardım:
Öncelikle sakinliğinizi koruyun ve yaralıyı sakinleştirmeye çalışın. Paniğe kapılmak, durumu daha da kötüleştirebilir.
Hemen 112 Acil Servisi arayın veya bir başkasından aramasını isteyin. Kırık vakalarında profesyonel tıbbi yardım önemlidir.
Yaralıyı mümkün olduğunca hareket ettirmemeye çalışın. Eğer taşınması gerekiyorsa, kırık bölgeyi sabitleyerek dikkatli bir şekilde taşıyın.
Kırık bölgeyi sabitlemek için atel kullanabilirsiniz. Atel olarak karton, tahta parçası veya kalın bir kumaş kullanabilirsiniz. Ateli kırık bölgenin üzerine yerleştirin ve bandaj veya bezle sıkıca sarın. Atelin çok sıkı olmamasına dikkat edin, kan dolaşımını engellememelidir.
Kırık bölgesine soğuk uygulama yapın. Buzdolabından çıkarılmış bir buz torbasını veya soğuk kompresi bir bezle sararak kırık bölgeye uygulayın. Bu, şişliği azaltmaya ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olacaktır. Buz uygulamasını 20 dakika uygulayıp 20 dakika ara vererek tekrarlayabilirsiniz.
Eğer kırık, deriyi yırtmış ve kemik dışarı çıkmışsa (açık kırık), öncelikle kanamayı durdurun. Temiz bir bezle yaranın üzerine baskı uygulayın. Kemiği yerine oturtmaya çalışmayın. Üzerini steril bir gazlı bezle kapatın ve sabitleyin. Enfeksiyon riskini azaltmak için yaranın temiz tutulması önemlidir.
Yaralıyı sıcak tutmaya çalışın. Üzerini bir battaniye veya örtüyle örtün. Şok belirtileri (solgunluk, terleme, hızlı nabız) varsa, bacaklarını hafifçe yukarı kaldırın.
Bu bilgiler sadece genel bir rehber niteliğindedir. Kırık şüphesi olan her durumda, derhal tıbbi yardım alınması önemlidir.