📝 Kısaltmalara Gelen Eklerin Yazım Kuralları
Kısaltmalara ek getirilirken, kısaltmanın son harfinin okunuşu esas alınır. Ekler, kısaltmanın okunuşuna uygun olarak yazılır ve genellikle kesme işareti (') ile ayrılır.
🎯 Genel Kural
Kısaltmaya gelen ek, kısaltmanın okunduğu gibi değil, son harfinin okunuşuna göre yazılır. Ekler kesme işareti ile ayrılır.
📌 Kurallar ve Örnekler
- 🔹 Sonu Sessiz Harfle Biten Kısaltmalar: Bu kısaltmalara ek getirilirken, son harf sessiz okunduğu için ekler de sessiz harfle başlar.
- TDK'ye (TDK'ye değil) ➡️ Okunuşu: "Te De Ke"
- THY'den (THY'den değil) ➡️ Okunuşu: "Te He Ye"
- TBMM'nin (TBMM'nin değil) ➡️ Okunuşu: "Te Be Me Me"
- 🔹 Sonu Sesli Harfle Biten Kısaltmalar: Bu kısaltmalara ek getirilirken, son harf sesli okunduğu için ekler de sesli harfle başlar.
- BOTAŞ'a (BOTAŞ'a değil) ➡️ Okunuşu: "Botaş"
- MEB'e (MEB'e değil) ➡️ Okunuşu: "Meb"
- 🔹 Sonu "k" Harfiyle Biten Kısaltmalar: "k" harfi sert sessiz olduğu için, eklerin başındaki yumuşak sessizler (c, d, g) sertleşir (ç, t, k olur).
- BÜK'te (BÜK'de değil) ➡️ Okunuşu: "Bük"
- TAK'tan (TAK'dan değil) ➡️ Okunuşu: "Tak"
- ⚠️ Özel Durum: Son harfi "A" olan kısaltmalara dikkat! Büyük ünlü uyumuna göre ek getirilir.
- DSİ'ye (DSİ'ye) ➡️ Okunuşu: "De Se İ"
- PTT'ye (PTT'ye) ➡️ Okunuşu: "Pe Te Te"
💡 Özet Tablosu
- ✅ Kısaltmanın okunuşu değil, son harfinin okunuşu önemlidir.
- ✅ Ekler her zaman kesme işareti (') ile ayrılır.
- ✅ Ünsüz (sessiz) harfle biten kısaltmaya ünsüzle başlayan ek gelir.
- ✅ Ünlü (sesli) harfle biten kısaltmaya ünlüyle başlayan ek gelir.
- ✅ Sert sessizle biten kısaltmalarda sertleşme (benzeşme) kuralı uygulanır.
🎓 Hatırlatma: Kuralı basitleştirmek için şunu düşünebilirsiniz: Kısaltmayı zihninizde okuyun ve son harfin sesine bakın. Ek, o sese uygun olarak gelmelidir.
