🔢 Matematik Basamak (Birler-Onlar) Konu Anlatımı
Bu ders notunda, matematik öğreniminin temel taşlarından olan basamak kavramını (birler ve onlar basamağı) detaylı bir şekilde inceleyeceğiz. Hazırsanız, başlayalım!
🎯 Basamak Kavramı Nedir?
Sayıları oluşturan rakamların, bulundukları yere göre farklı değerler taşımasına basamak değeri denir. Her rakamın bulunduğu basamağa göre bir adı vardır: birler basamağı, onlar basamağı, yüzler basamağı gibi.
🥇 Birler Basamağı
Bir sayının en sağında bulunan basamaktır. Bu basamaktaki rakam, o sayının kaç tane "birlik" içerdiğini gösterir.
- 🍎 Örnek 1: 7 sayısı sadece 7 tane birlikten oluşur. Birler basamağındaki rakam 7'dir.
- 🍊 Örnek 2: 12 sayısında birler basamağında 2 rakamı bulunur. Bu, 12'nin içinde 2 tane birlik olduğu anlamına gelir.
🥈 Onlar Basamağı
Bir sayının sağdan ikinci basamağıdır. Bu basamaktaki rakam, o sayının kaç tane "onluk" içerdiğini gösterir.
- 🍌 Örnek 1: 30 sayısı 3 tane onluktan oluşur. Onlar basamağındaki rakam 3'tür.
- 🍇 Örnek 2: 45 sayısında onlar basamağında 4 rakamı bulunur. Bu, 45'in içinde 4 tane onluk olduğu anlamına gelir.
➕ Birler ve Onlar Basamağının Birlikte Kullanımı
İki basamaklı sayılarda hem birler hem de onlar basamağı bulunur. Sayının değeri, bu iki basamağın değerlerinin toplamıyla bulunur.
- 🍓 Örnek 1: 23 sayısını ele alalım.
- Onlar basamağında 2 rakamı var (2 tane onluk = 20)
- Birler basamağında 3 rakamı var (3 tane birlik = 3)
- Sayının değeri: 20 + 3 = 23
- 🥝 Örnek 2: 68 sayısını ele alalım.
- Onlar basamağında 6 rakamı var (6 tane onluk = 60)
- Birler basamağında 8 rakamı var (8 tane birlik = 8)
- Sayının değeri: 60 + 8 = 68
❓ Çözümlü Örnekler
Şimdi de öğrendiklerimizi pekiştirmek için birkaç örnek soru çözelim:
-
Soru 1: 57 sayısında kaç tane onluk ve kaç tane birlik vardır?
Çözüm:
- Onlar basamağında 5 var, yani 5 tane onluk (50)
- Birler basamağında 7 var, yani 7 tane birlik (7)
-
Soru 2: Onlar basamağı 3, birler basamağı 9 olan sayı kaçtır?
Çözüm:
- 3 tane onluk = 30
- 9 tane birlik = 9
- Sayı: 30 + 9 = 39
Umarım bu ders notu, basamak kavramını anlamanıza yardımcı olmuştur. Başarılar!