Modifikasyon, genetik yapıda (DNA diziliminde) bir değişiklik olmadan, çevresel faktörlerin etkisiyle canlının fenotipinde (dış görünüşünde) meydana gelen, kalıtsal olmayan değişikliklerdir. Bu değişimler, bireyin yaşamı boyunca ortaya çıkar ve yavrulara aktarılmaz.
Bu bitkide çiçek rengi, yetiştiği ortamın sıcaklığına bağlı olarak değişir.
Not: Bu renk değişimi, sıcaklığın enzim aktivitesini etkilemesiyle ilgilidir. Kırmızı renk oluşumundaki enzimler düşük sıcaklıkta aktiftir. Tohumları ekildiğinde, yeni bitkinin çiçek rengi yine ortam sıcaklığına bağlı olacaktır; bir önceki neslin rengini kalıtım yoluyla almaz.
Genetik araştırmaların model canlısı olan sirke sineğinde, vücut büyüklüğü beslenme koşullarına göre değişiklik gösterir.
Bilimsel açıklama: Besin miktarı, büyüme hormonlarının salınımını ve hücre bölünme hızını doğrudan etkiler. Ancak bu sineklerin yavrularının büyüklüğü, kendi ebeveynlerinin büyüklüğünden değil, kendi larva dönemindeki beslenme koşullarından etkilenir.
İnsan derisinin renginin güneş ışığına maruz kalma sonucu koyulaşması, en yaygın gözlemlenen modifikasyon örneklerinden biridir.
Önemli nokta: Bronzlaşma geçicidir. Güneşe maruz kalma sona erdiğinde, deri zamanla eski rengine döner. Bir insanın doğal deri rengi (genotipi) ne olursa olsun, çevresel UV etkisiyle bu değişim gerçekleşir. Bu özellik ebeveynden çocuğa geçmez; çocuk, ebeveyninin bronzlaşmış halini değil, kendi genetik deri rengini alır.
Modifikasyon: Çevre → Fenotip değişir → Kalıtsal DEĞİL
Mutasyon: DNA değişir → Genotip değişir → Kalıtsal (Eşey hücrelerindeyse)
Çuha çiçeğinin çiçek rengi, sirke sineğinin vücut büyüklüğü ve insanın bronzlaşması, canlıların genetik sınırları içinde çevreye uyum sağlamalarının esnek mekanizmalarıdır. Bu örnekler, "Canlıların özellikleri yalnızca genlerle mi belirlenir?" sorusuna hayır yanıtını verir ve gen-çevre etkileşiminin önemini vurgular. Biyolojik çeşitlilik ve adaptasyonda modifikasyonların da rolü vardır, ancak evrimsel süreçte kalıtsal olan varyasyonlar (mutasyonlar) seçilir.
