Mol Formülü Nedir?
Mol, kimyada madde miktarını ifade etmek için kullanılan temel bir birimdir. Bir maddenin 1 mol'ü, o maddenin Avogadro sayısı kadar (yaklaşık \(6.022 \times 10^{23}\) tane) tanecik (atom, molekül, iyon vb.) içerir.
Mol formülü, bir maddenin kütlesi, mol sayısı ve molar kütlesi arasındaki ilişkiyi veren basit bir denklemdir.
Mol Formülü ve Bileşenleri
Mol formülü genellikle şu şekilde ifade edilir:
\( n = \frac{m}{M} \)
Bu formülde:
- n: Maddenin mol sayısı (birimi: mol)
- m: Maddenin kütlesi (birimi: gram (g))
- M: Maddenin molar kütlesi (birimi: gram/mol (g/mol))
Molar Kütle (M) Nedir?
Bir maddenin 1 mol'ünün gram cinsinden kütlesine molar kütle denir. Molar kütle, periyodik tablodaki atom kütleleri kullanılarak hesaplanır.
- Elementler için: Elementin atom kütlesine eşittir. Örneğin, Karbon (C) atom kütlesi 12 olduğu için molar kütlesi 12 g/mol'dür.
- Bileşikler için: Bileşiği oluşturan tüm atomların atom kütleleri toplanır. Örneğin, Su (H₂O) için:
\( M = (2 \times 1) + (1 \times 16) = 18 \) g/mol
Formül Nasıl Kullanılır? (Örnekler)
Örnek 1: 36 gram suyun (H₂O) kaç mol olduğunu bulalım. (H:1 g/mol, O:16 g/mol)
- Önce suyun molar kütlesini (M) hesaplarız: \( M = (2 \times 1) + 16 = 18 \) g/mol
- Formülü uygularız: \( n = \frac{m}{M} = \frac{36 \text{ g}}{18 \text{ g/mol}} \)
- Sonuç: \( n = 2 \) mol
Örnek 2: 0.5 mol Karbon (C) atomunun kütlesini bulalım. (C:12 g/mol)
- Formülü uygularız: \( n = \frac{m}{M} \)
- Kütleyi (m) çekersek: \( m = n \times M \)
- Hesaplama: \( m = 0.5 \text{ mol} \times 12 \text{ g/mol} \)
- Sonuç: \( m = 6 \) gram
Mol Formülünün Önemi
- Kimyasal tepkimelerde maddelerin hangi oranlarda tepkimeye girdiğini veya ürün oluşturacağını hesaplamayı sağlar.
- Laboratuvarda tartılan bir maddenin gerçekte kaç tane atom/molekül içerdiğini anlamamıza olanak tanır.
- Gazların normal koşullardaki hacimlerini hesaplamak için de kullanılır (1 mol gaz ≈ 22.4 L).
