Molalite (m) Nedir? 🧪
Molalite, bir çözeltinin derişimini ifade etmek için kullanılan bir birimdir. Özellikle çözeltinin sıcaklıkla değişmeyen bir özelliğini ölçmek istediğimizde (örneğin, donma noktası alçalması veya kaynama noktası yükselmesi gibi koligatif özelliklerde) molalite çok kullanışlıdır.
📐 Molalite Formülü
Molalite (m), çözünen maddenin mol sayısının (nçözünen), çözücünün kilogram cinsinden kütlesine (kgçözücü) bölünmesiyle hesaplanır.
Matematiksel olarak formül şu şekildedir:
\( m = \frac{n_{\text{çözünen}}}{kg_{\text{çözücü}}} \)\)
🧠 Formül Bileşenlerini Anlama
- ✅ m: Molalite (birimi: mol/kg). Genellikle "molal" olarak okunur.
- ✅ nçözünen: Çözünen maddenin mol sayısı. Kütlesinin (gram cinsinden) molar kütlesine bölünmesiyle bulunur (\( n = \frac{\text{kütle (g)}}{\text{molar kütle (g/mol)}} \)).
- ✅ kgçözücü: Çözücünün kilogram cinsinden kütlesi. Bu noktaya dikkat etmek çok önemlidir!
⚠️ Önemli Uyarılar
- 📌 Molalite hesaplanırken paydada çözeltinin değil, çözücünün kütlesi kullanılır.
- 📌 Çözücü kütlesi her zaman kilogram (kg) cinsinden olmalıdır. Gram (g) cinsinden verilirse, 1000'e bölünerek kg'a çevrilmelidir.
- 📌 Molarite (M) ile karıştırılmamalıdır! Molarite, çözünen molünün çözelti hacmine (L) bölünmesiyle bulunur.
🔢 Örnek Problem ve Çözümü
Soru: 500 gram suda 34,2 gram şeker (C12H22O11) çözülerek bir çözelti hazırlanıyor. Bu çözeltinin molalitesi kaçtır? (C12H22O11 molar kütlesi: 342 g/mol)
Çözüm Adımları:
- 💡 Çözünenin mol sayısını (n) bul:
\( n_{\text{şeker}} = \frac{34,2 \text{ g}}{342 \text{ g/mol}} = 0,1 \text{ mol} \)
- 💡 Çözücünün kütlesini kg cinsine çevir:
\( kg_{\text{su}} = \frac{500 \text{ g}}{1000} = 0,5 \text{ kg} \)
- 💡 Molalite formülünde yerine koy:
\( m = \frac{n_{\text{çözünen}}}{kg_{\text{çözücü}}} = \frac{0,1 \text{ mol}}{0,5 \text{ kg}} \)
- 💡 Sonucu hesapla:
\( m = 0,2 \text{ mol/kg} \)
Cevap: Çözeltinin molalitesi 0,2 molal'dir.
🎯 Kısa Özet
- ➡️ Molalite, çözücünün kütlesi temel alınarak hesaplanır.
- ➡️ Sıcaklık değişiminden etkilenmez, bu yüzden koligatif özellik hesaplamalarında tercih edilir.
- ➡️ Formülü: m = nçözünen / kgçözücü