📊 Nabız ve Tansiyon Nedir?
Nabız ve tansiyon, vücudumuzun dolaşım sistemi ile ilgili iki önemli ve birbiriyle bağlantılı sağlık göstergesidir. 🫀
💓 Nabız (Kalp Atış Hızı)
Nabız, kalbimizin bir dakika içinde kaç kez attığını ifade eder. Kalp her kasıldığında, vücuda kan pompalar ve bu pompalama hareketi, atardamarlarda bir dalga şeklinde hissedilir. İşte biz buna nabız deriz.
- 📍 Nasıl Ölçülür? Genellikle bilek, boyun veya dirseğin iç kısmındaki atardamarlara parmak uçlarıyla bastırılarak hissedilir ve 1 dakika boyunca sayılır.
- 🎯 Normal Değerler: Yetişkin bir insanda dinlenme halindeyken dakikada 60-100 arası normal kabul edilir. Sporcularda bu değer daha düşük olabilir.
- ⚡ Nabzı Etkileyen Faktörler: Egzersiz, stres, heyecan, ateşli hastalıklar, kafein tüketimi nabzın artmasına neden olur. Uyku ve dinlenme durumlarında ise nabız düşer.
🩸 Tansiyon (Kan Basıncı)
Tansiyon, kalbin pompaladığı kanın atardamar duvarlarına yaptığı basınçtır. Tansiyon ölçümünde iki farklı değer elde edilir:
- Büyük Tansiyon (Sistolik Basınç): 🫀 Kalbin kasılarak kanı pompaladığı andaki basınçtır. Daha yüksek olan değerdir.
- Küçük Tansiyon (Diyastolik Basınç): 🫁 Kalbin atımlar arasında gevşediği andaki basınçtır. Daha düşük olan değerdir.
Tansiyon, örneğin 120/80 mmHg şeklinde ifade edilir. Buradaki 120 büyük tansiyonu, 80 ise küçük tansiyonu gösterir.
- 📍 Nasıl Ölçülür? Tansiyon aleti (sfigmomanometre) ile ölçülür.
- 🎯 Normal Değerler: Yetişkin bir birey için ideal tansiyon değerleri genellikle 120/80 mmHg civarındadır. Bu değerin sürekli olarak yüksek (hipertansiyon) veya düşük (hipotansiyon) olması bir sağlık sorununa işaret edebilir.
- ⚖️ Tansiyonu Etkileyen Faktörler: Yaş, genetik, tuz tüketimi, stres, hareketsiz yaşam, obezite ve bazı hastalıklar tansiyon değerlerini etkiler.
🔗 Nabız ve Tansiyon İlişkisi
Bu iki kavram birbiriyle doğrudan ilişkilidir. Örneğin, egzersiz sırasında vücudun oksijen ihtiyacı arttığı için kalp daha hızlı atmaya (nabız artar) ve daha güçlü pompalama yapmaya başlar, bu da kan basıncının (tansiyon) yükselmesine neden olur. Ancak nabız yüksekliği her zaman tansiyon yüksekliği anlamına gelmez; ikisi farklı durumlardır.
💡 Önemli Hatırlatma: Nabız ve tansiyon değerlerinizi düzenli olarak kontrol etmek, genel sağlık durumunuz hakkında önemli ipuçları verir. Anormal bir değer fark ettiğinizde mutlaka bir sağlık uzmanına danışın.
