Hız ivme kuvvet türetilmiş büyüklük müdür

Question

Hız, ivme ve kuvvetin temel büyüklüklerden türetildiğini biliyorum ama tam olarak nasıl olduğunu karıştırıyorum. Hızın yer değiştirme ve zamandan, ivmenin ise hızdan türediğini düşünüyorum. Kuvvetin de kütle ve ivme ile ilişkisini kurmakta zorlanıyorum.

Answer 1

📏 Temel ve Türetilmiş Büyüklükler

Fizikte, büyüklükler temel büyüklükler ve türetilmiş büyüklükler olarak ikiye ayrılır.

• ✅ Temel Büyüklükler: Başka büyüklüklere ihtiyaç duyulmadan tanımlanabilen, fizikteki diğer tüm büyüklüklerin inşa edildiği yapı taşlarıdır. Uluslararası Birimler Sisteminde (SI) 7 temel büyüklük vardır:
• 📌 Uzunluk (metre - m)
• 📌 Kütle (kilogram - kg)
• 📌 Zaman (saniye - s)
• 📌 Elektrik Akımı (amper - A)
• 📌 Termodinamik Sıcaklık (kelvin - K)
• 📌 Madde Miktarı (mol - mol)
• 📌 Işık Şiddeti (candela - cd)
• 🔄 Türetilmiş Büyüklükler: Bu temel büyüklüklerin çarpımı, bölümü veya daha karmaşık kombinasyonlarıyla elde edilen büyüklüklerdir.

🚀 Hız: Türetilmiş Bir Büyüklüktür

Hız, bir cismin yer değiştirmesinin geçen zamana oranıdır. Temel büyüklükler cinsinden ifadesi:

\( Hız = \frac{Uzunluk}{Zaman} \)

Bu nedenle hızın birimi metre/saniye (m/s) şeklindedir. ➡️ Hız, uzunluk ve zaman gibi iki temel büyüklükten türetildiği için bir türetilmiş büyüklüktür.

📈 İvme: Türetilmiş Bir Büyüklüktür

İvme, hızdaki değişimin zamana oranıdır. Hız zaten türetilmiş bir büyüklük olduğuna göre, ivme onun bir türevi olarak iki kere türetilmiş sayılabilir.

\( İvme = \frac{Hız}{Zaman} = \frac{Uzunluk/Zaman}{Zaman} = \frac{Uzunluk}{Zaman^2} \)

Birimi metre/saniye² (m/s²) dir. ➡️ İvme de temel büyüklükler olan uzunluk ve zamandan türetildiği için bir türetilmiş büyüklüktür.

💪 Kuvvet: Türetilmiş Bir Büyüklüktür

Kuvvet, Newton'un ikinci hareket yasasıyla tanımlanır: "Bir cismin momentumundaki değişim, uygulanan kuvvetle doğru orantılıdır." Daha basit bir ifadeyle:

\( Kuvvet = Kütle \times İvme \)

İvmenin birimini yerine koyarsak:

\( Kuvvet = Kütle \times \frac{Uzunluk}{Zaman^2} \)

Kuvvetin SI birimi olan Newton (N), temel birimler cinsinden kg·m/s² olarak ifade edilir. 🎯 Kuvvet, kütle, uzunluk ve zaman gibi temel büyüklüklerin kombinasyonundan oluştuğu için açıkça bir türetilmiş büyüklüktür.

🎓 Sonuç

Hız, ivme ve kuvvetin her biri, temel büyüklükler cinsinden ifade edilebilir ve SI birimleri de bu temel birimlerin kombinasyonundan oluşur. Bu nedenle, üçü de türetilmiş büyüklük sınıfına girer.