# 📚 KPSS Türkçe: Noktalama İşaretleri Ders Notu
🎯 Noktalama İşaretlerinin Önemi ve KPSS'deki Yeri
Noktalama işaretleri, yazı dilinde anlamı netleştiren, okumayı kolaylaştıran ve cümlenin yapısını belirleyen unsurlardır. KPSS Türkçe sınavında, özellikle paragraf soruları, anlatım bozukluğu ve yazım kuralları bölümlerinde doğrudan veya dolaylı olarak noktalama bilgisi gerektiren sorular çıkmaktadır. Bu notlar, sınavda karşılaşabileceğiniz tüm noktalama kurallarını özetlemektedir.
📍 1. Nokta (.)
- 📌 Cümlenin sonuna konur: "KPSS'ye hazırlanmak disiplin ister."
- 📌 Kısaltmaların sonuna konur: Prof., Dr., Alb. (Ancak TBMM, kg, cm gibi kısaltmalara nokta konmaz)
- 📌 Sıra gösteren sayılarda kullanılır: 5. madde, II. Mehmet
- 📌 Tarih yazımında gün, ay ve yılı ayırır: 29.10.2023
❓ 2. Soru İşareti (?)
- 📌 Soru anlamı taşıyan cümlelerin sonuna konur: "Bu konuyu anladın mı?"
- 📌 Kuşku veya bilinmezlik durumunda parantez içinde kullanılır: Yakup Kadri Karaosmanoğlu (1889?)
- 🛑 KPSS Uyarısı: Soru eki alan ama soru anlamı taşımayan cümlelere soru işareti konmaz: "Neden gelmedi bilmiyorum."
❗ 3. Ünlem İşareti (!)
- 📌 Şaşırma, korku, sevinç, heyecan bildiren cümlelerin sonuna konur: "Eyvah, sınav yaklaştı!"
- 📌 Alay, küçümseme anlamı katmak için parantez içinde kullanılır: Çok zeki (!) planları varmış.
⏸️ 4. Virgül (,)
- 📌 Eş görevli sözcükleri ayırmak için: KPSS'ye Türkçe, matematik, tarih ve coğrafyadan çalışıyorum.
- 📌 Uzun cümlelerde özneyi belirtmek için: "Noktalama işaretleri, yazı dilinin olmazsa olmazlarındandır."
- 📌 Ara sözleri ayırmak için: "Bu konuyu, yani noktalamayı, iyi öğrenmelisin."
- 📌 "Evet, hayır, peki" gibi sözcüklerden sonra: "Evet, noktalama kurallarını biliyorum."
- 🛑 KPSS'de Sık Hata: Bağlaçlardan (ve, veya, ya da) önce genellikle virgül konmaz. Ancak cümle uzunsa veya anlam karışıklığını önlemek için konabilir.
🔗 5. Noktalı Virgül (;)
- 📌 Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri ayırmak için: "Türkçe dersinde noktalamayı, yazım kurallarını; matematikte ise problemleri, geometriyi çalıştım."
- 📌 Birbiriyle bağlantılı ama bağımsız cümleleri ayırmak için: "Konuyu anladım; ancak sorularda hata yapıyorum."
➖ 6. Kısa Çizgi (-)
- 📌 Satır sonunda kelime bölünmesinde kullanılır.
- 📌 Ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için: "KPSS konuları -özellikle genel kültür- geniş bir alanı kapsar."
- 📌 Dil bilgisinde ekleri göstermek için: "çalış-kan, kitap-lar"
➰ 7. Uzun Çizgi (—)
- 📌 Konuşma çizgisi olarak diyaloglarda kullanılır:
— Noktalamayı öğrendin mi?
— Evet, tüm kuralları çalıştım.
📌 8. İki Nokta (:)
- 📌 Açıklama yapmadan veya örnek vermeden önce: "Şu noktalama işaretlerini iyi bilmelisin: nokta, virgül, soru işareti."
- 📌 Alıntı yapmadan önce: Atatürk diyor ki: "Hayatta en hakiki mürşit ilimdir."
❞ 9. Tırnak İşareti (" ")
- 📌 Doğrudan alıntıları göstermek için: Öğretmen, "Noktalama işaretleri anlamı netleştirir" dedi.
- 📌 Özel olarak vurgulanmak istenen sözcükler için: Bu "çalışma" dediğin sadece konu okumak mı?
🔴 10. Parantez ( ( ) )
- 📌 Açıklama veya yorum eklemek için: Noktalı virgül (;) çoğu adayın karıştırdığı bir işarettir.
- 📌 Yabancı sözcüklerin okunuşunu göstermek için: Shakespeare (Şekspir) ünlü bir yazardır.
🎖️ KPSS İçin Önemli Tüyolar
- ✅ Virgülün özne-yüklem ilişkisini kestiğini unutmayın: Virgül, özne ile yüklemi ayırmaz. Bu, anlatım bozukluğu sorularında karşınıza çıkabilir.
- ✅ "mi" soru ekinin ayrı yazıldığını ama soru işaretinin kullanımının anlama bağlı olduğunu hatırlayın.
- ✅ Paragraf sorularında, noktalama işaretlerinin cümle akışını ve anlamını nasıl etkilediğine dikkat edin.
- ✅ Kesme işareti (' ) ile ilgili kuralları (özellikle tarihlerde ve kısaltmalarda kullanımını) tekrar edin.
📊 KPSS'de Çıkabilecek Soru Tipleri
- 🌐 Paragrafta boş bırakılan yere hangi noktalama işaretinin geleceğini sorma
- 🔍 Noktalama işaretlerinin doğru kullanıldığı/yanlış kullanıldığı cümleyi bulma
- 📖 Verilen bir metinde kaç tane virgül/noktalı virgül vb. kullanıldığını sorma
- ⚠️ Noktalama eksikliğinden kaynaklanan anlam karışıklığını tespit etme
Son Tavsiye: Noktalama kurallarını öğrenirken bol bol paragraf soruları çözün ve kitap okuyun. Doğru kullanımları gözlemlemek, kuralları içselleştirmenize yardımcı olacaktır. 🚀
Başarılar dilerim! 📝✨
