Olağanüstü Hal (OHAL), bir ülkede anayasa ve yasalar çerçevesinde, olağan yönetim usullerinin geçici bir süreyle askıya alınarak sıkıyönetim benzeri yetkilerin kullanılmasına olanak tanıyan bir yönetim biçimidir. Bu rejim, doğal afet, tehlikeli salgın hastalıklar, ağır ekonomik bunalım, kamu düzenini ciddi şekilde bozan yaygın şiddet olayları veya ülkenin bölünmesini hedefleyen şiddet hareketlerinin ortaya çıkması gibi olağanüstü durumlarda ilan edilir. OHAL'in temel amacı, tehdit ve kriz ortamını en kısa sürede kontrol altına almak, temel hak ve özgürlükleri korumak ve devletin bekasını güvence altına almaktır.
OHAL ilanı, yürütme organına (genellikle Bakanlar Kurulu) olağan dönemde sahip olmadığı ek yetkiler verir. Bu yetkiler arasında belirli bölgelerde sokağa çıkma yasağı getirilmesi, bazı temel hak ve özgürlüklerin geçici olarak kısıtlanması veya ertelenmesi, kamu personeli üzerinde olağanüstü tasarruflarda bulunulması ve vatandaşlara bazı yükümlülükler getirilmesi sayılabilir. Ancak, bu uygulamalar keyfi değil, anayasa ve ilgili OHAL yasalarıyla belirlenmiş sınırlar içerisinde yürütülür. OHAL, demokratik hukuk devleti ilkeleri çerçevesinde, olağanüstü koşullar sona erdiğinde kaldırılan ve süreklilik arz etmeyen geçici bir tedbirler bütünüdür.
Olağanüstü Hal (OHAL), anayasa ve yasalar tarafından belirlenen, olağan yönetim usullerinin geçici bir süre için askıya alındığı, devletin olağanüstü yetkilerle donatıldığı bir yönetim biçimidir. Amacı, doğal afet, tehlikeli salgın hastalıklar, ağır ekonomik bunalım veya kamu düzenini ciddi şekilde bozan şiddet olayları gibi durumlarla etkin bir şekilde mücadele edebilmektir.
OHAL, her durumda ilan edilemez. Anayasada belirtilen çok özel ve sınırlı şartlar altında uygulanır:
OHAL ilan edildiğinde, temel hak ve özgürlüklerde geçici kısıtlamalar getirilebilir. Bu tedbirler şunları içerebilir:
Ancak unutulmamalıdır ki, bu kısıtlamalar bile sınırsız değildir. Anayasa'nın "Savaş, seferberlik, sıkıyönetim veya olağanüstü hallerde dahi durdurulamayacak haklar" başlıklı 15. maddesinde belirtilen; yaşam hakkı, din ve vicdan özgürlüğü gibi bazı temel haklara dokunulamaz.
OHAL keyfi bir uygulama değildir ve hukuk çerçevesinde denetime tabidir.
Olağanüstü Hal, devletin olağanüstü durumlarla baş edebilmek için anayasal çerçevede geçici olarak daha geniş yetkiler kullandığı bir hukuk rejimidir. Amacı, kriz durumunu yönetmek ve normal düzene en kısa sürede dönmektir. Temel hak ve özgürlükler üzerinde kısıtlamalar getirebilse de, bu kısıtlamalar sınırsız değildir ve yargısal denetime tabidir.
