Bu ders notunda, Pisagor Teoremi'nin en ünlü özel durumlarından biri olan 3-4-5 üçgenini ve bu üçgenle ilgili soru çözüm tekniklerini öğreneceksiniz. Konu, 8. sınıf ve üzeri matematik müfredatının temel taşlarından biridir.
Bir dik üçgende, dik kenarların kareleri toplamı hipotenüsün karesine eşittir. Matematiksel ifadesi:
\( a^2 + b^2 = c^2 \)
Burada a ve b dik kenarlar, c ise hipotenüstür.
Kenar uzunlukları 3, 4 ve 5 birim olan üçgen, Pisagor Teoremi'ni sağlayan en basit tam sayılı üçgendir:
\( 3^2 + 4^2 = 9 + 16 = 25 = 5^2 \)
Örnek Soru: Kenar uzunlukları 6, 8 ve 10 cm olan bir üçgen dik üçgen midir?
Çözüm: 6-8-10, 3-4-5 üçgeninin 2 katıdır (3×2=6, 4×2=8, 5×2=10).
Kontrol: \( 6^2 + 8^2 = 36 + 64 = 100 = 10^2 \) → Evet, dik üçgendir.
Örnek Soru: Bir dik üçgenin dik kenarları 9 cm ve 12 cm ise hipotenüs kaç cm'dir?
Çözüm: 9 ve 12 sayıları 3-4'ün katlarıdır (3×3=9, 4×3=12).
O halde hipotenüs = 5×3 = 15 cm olmalıdır.
Kontrol: \( 9^2 + 12^2 = 81 + 144 = 225 = 15^2 \)
Örnek Soru: Hipotenüsü 20 cm olan bir 3-4-5 üçgeninin dik kenarları kaç cm'dir?
Çözüm: Hipotenüs 5'in katı olmalı: 20 ÷ 5 = 4 (kat sayı)
Dik kenarlar: 3×4 = 12 cm ve 4×4 = 16 cm
Örnek Soru: 6 metre uzunluğundaki bir merdiven, zeminden 4.8 metre yükseklikteki bir pencereye dayanıyorsa, merdivenin alt kısmının duvara uzaklığı kaç metredir?
Çözüm: Hipotenüs (merdiven) = 6 m, Dik kenarlardan biri = 4.8 m
6 sayısı 5'in katı: 6 ÷ 5 = 1.2 (kat sayı)
Diğer dik kenar 3'ün katı olmalı: 3 × 1.2 = 3.6 metre
Aşağıdaki tablo, 3-4-5 üçgeninin yaygın katlarını göstermektedir:
3-4-5 üçgeni sorularını çözerken şu adımları takip edin:
ÖDEV: Kenar uzunlukları 7.5 cm, 10 cm ve 12.5 cm olan üçgenin dik üçgen olup olmadığını 3-4-5 kuralını kullanarak bulunuz.
📌 Unutmayın: 3-4-5 üçgeni, Pisagor Teoremi'nin sadece özel bir halidir. Tüm dik üçgenlerde \( a^2 + b^2 = c^2 \) formülünü uygulayabilirsiniz.