Rentek manevrası, kaza geçirmiş ve araç içinde sıkışmış bir yaralının, hayati tehlike oluşturan acil bir durumda (yangın, patlama riski, suya batma vb.) kontrollü bir şekilde araçtan çıkarılması için uygulanan özel bir ilk yardım tekniğidir. Bu teknik, temel ilk yardım eğitimlerinin kritik bir parçasıdır ve yanlış müdahalenin omurilik yaralanmalarını kötüleştirebileceği bilinciyle uygulanır.
Rentek manevrasının temel bir kuralı vardır: Eğer herhangi bir acil tehlike yoksa, yaralı asla araçtan çıkarılmamalıdır. Çünkü kazazedenin boyun/omurilik bölgesinde görünmeyen bir hasar olabilir ve yanlış hareket bu hasarı kalıcı hale getirebilir. Bu manevra, "kişiyi bulunduğu yerden çıkarmanın riski, orada bırakmanın riskinden daha büyük olduğu" acil tehlike durumlarında uygulanır.
ÖNEMLİ UYARI: Bu bilgiler teorik eğitim içindir. Gerçek bir durumda, eğer mümkünse 112 Acil'i arayarak profesyonel yardım isteyin ve mutlaka ilk yardım eğitimi almış kişiler müdahale etmelidir.
Önce ortam güvenliğini sağlayın (kontak kapatılmalı, el freni çekilmeli). Yaralıyla sakin bir şekilde konuşarak bilincini kontrol edin. Acil tehlikeyi tespit edin ve rentek yapmaya karar verin.
Bu, manevranın en kritik adımıdır. Yaralının baş-boyun omurgası mümkün olduğunca sabitlenmelidir. İdeal olarak bir kişi sürücü koltuğunun arkasından geçip, iki eliyle yaralının başını ve boynunu her iki yandan destekleyerek nötral pozisyonda (olduğu gibi) sabitler. Bu kişi, tüm manevra boyunca bu desteği asla bırakmaz.
İkinci bir ilk yardımcı, yaralının emniyet kemerini çözer. Ardından, yaralıya yan dönük pozisyonda, sırtı yaralıya bakacak şekilde (genellikle yolcu koltuğuna dizlerini koyarak) konumlanır.
Yan taraftaki ilk yardımcı, kollarını yaralının koltuk altlarından geçirerek göğüs kafesini kavrar. Baş-boyunu sabitleyen kişi ile senkronize bir şekilde, yaralı tüm vücudu aynı hizada ve düz bir eksende olacak şekilde yavaşça yan çevrilir ve ilk yardımcının göğsüne doğru çekilir. Bu sayede yaralı, araçtan kontrollü bir şekilde çıkarılır.
Yaralı, acil tehlikenin olmadığı güvenli bir alana (en az 30-40 metre uzağa) taşınır. Baş-boyun sabitlenmesi, güvenli yere yatırılana kadar sürdürülür. Hemen ABC (Hava Yolu, Solunum, Dolaşım) kontrolü yapılır ve gerekli temel yaşam desteği uygulamalarına başlanır.
Rentek manevrası, zorunlu hallerde uygulanan, hayat kurtarıcı ancak aynı zamanda riskli bir tekniktir. Bilinçli ve eğitimli bir şekilde uygulandığında, bir insanın hayatını kurtarmanın yanı sıra, ona ikincil bir sakatlık yaşatma riskini de en aza indirir. Unutmayın, her sürücü ve sorumlu vatandaşın ilk yardım eğitimi alması, toplum sağlığı için büyük önem taşır.
