Sabit fonksiyon, tanım kümesindeki her elemanı, değer kümesinde aynı elemana eşleyen fonksiyondur. Yani, fonksiyonun girdisi ne olursa olsun, çıktısı hep aynıdır.
Matematiksel olarak ifade etmek gerekirse, bir f fonksiyonu A'dan B'ye tanımlı olsun. Eğer her x ∈ A için f(x) = c (sabit bir c ∈ B değeri) ise, f fonksiyonu bir sabit fonksiyondur.
Bazen bir fonksiyonun sabit olup olmadığını anlamak için biraz cebirsel manipülasyon gerekebilir.
Örnek 1:
f(x) = (x² + 2x + 1) / (x + 1), x ≠ -1
Bu fonksiyon ilk bakışta sabit gibi görünmeyebilir. Ancak, paydaki ifade (x + 1)² şeklinde yazılabilir. Dolayısıyla:
f(x) = (x + 1)² / (x + 1) = x + 1, x ≠ -1
Ancak, x ≠ -1 olduğu için, bu fonksiyon aslında x + 1 = 0 denklemini sağlamaz, bu da fonksiyonun sabit olmadığını gösterir. Bu fonksiyon, x = -1 noktasında tanımsızdır ve diğer tüm noktalarda y = x + 1 doğrusunu temsil eder.
Örnek 2:
g(x) = (3x + 6) / (x + 2), x ≠ -2
Bu fonksiyonu inceleyelim:
g(x) = 3(x + 2) / (x + 2) = 3, x ≠ -2
Burada, x ≠ -2 olduğu için (x + 2) terimi sadeleşebilir. Bu durumda g(x) = 3 olur. Yani, g(x) sabit bir fonksiyondur.
Bir fonksiyonun sabit olup olmadığını belirlerken, tanım kümesini göz önünde bulundurmak çok önemlidir. Fonksiyonun sadeleştirilmiş hali sabit bir değer veriyor olsa bile, tanım kümesinde bu sabiti bozan bir durum varsa, fonksiyon sabit olmayabilir.
Umarım sabit fonksiyonlar konusunu anlamanıza yardımcı olmuştur! Başarılar dilerim!