Bir cismin eşit zaman aralıklarında eşit yollar almasına sabit hızlı hareket (düzgün doğrusal hareket) denir. Bu tür hareketlerde cismin hızı değişmez, sabit kalır.
Sabit hız (v), alınan yol (x) ve geçen zaman (t) arasındaki ilişki şu formülle ifade edilir:
\( v = \frac{x}{t} \)
Burada:
Bir yüksek hızlı tren, iki şehir arasında 300 km'lik yolu 2 saatte sabit hızla gidiyorsa, hızı:
\( v = \frac{300 \text{ km}}{2 \text{ saat}} = 150 \text{ km/saat} \)
Bu tren her saat 150 km yol alır ve hızı hiç değişmez.
Bir asansör 20 metre yüksekliğe 10 saniyede sabit hızla çıkıyorsa:
\( v = \frac{20 \text{ m}}{10 \text{ s}} = 2 \text{ m/s} \)
Asansör her saniye 2 metre yol alır ve bu hızı sabittir.
Saatte 90 km sabit hızla giden bir araba:
Hız göstergesi sürekli 90 km/saat'i gösterir.
Bir fabrikada paketleri taşıyan konveyör bant, saniyede 0.5 metre sabit hızla hareket eder. 10 saniyede:
\( x = v \cdot t = 0.5 \text{ m/s} \cdot 10 \text{ s} = 5 \text{ m} \)
yol alır ve bu hareket sabit hızlıdır.
Bir metronom saniyede 1 tik atıyorsa, her tik arasındaki süre eşittir. Bu da sabit hızlı bir hareket örneğidir.
🎯 Hatırlatma: Gerçek hayatta tamamen sabit hız görmek zordur çünkü sürtünme, hava direnci gibi etkenler vardır. Ancak bu örneklerde bu etkenleri ihmal ediyoruz.
