Matematiksel analizin temel kavramlarından biri olan limit, değişkenlerin belirli bir değere yaklaşırken davranışını incelememizi sağlar. Bu ders notumuzda, en basit fonksiyon türlerinden biri olan sabit fonksiyonun limitini inceleyeceğiz.
Sabit fonksiyon, tanım kümesindeki tüm elemanlar için aynı değeri alan fonksiyondur. Matematiksel olarak ifade edersek:
\( f(x) = c \) şeklinde yazılır, burada \( c \) bir reel sayıdır (sabittir).
Örnek: \( f(x) = 5 \), \( g(x) = -3 \), \( h(x) = \pi \) birer sabit fonksiyondur.
Limitin tanımını hatırlayalım: \( \lim_{x \to a} f(x) = L \) ifadesi, \( x \) değişkeni \( a \) değerine yaklaşırken \( f(x) \) fonksiyonunun \( L \) değerine yaklaştığını söyler.
Sabit fonksiyon için bu durum son derece basittir:
Teorem: Herhangi bir \( c \) sabiti ve herhangi bir \( a \) noktası için:
\( \lim_{x \to a} c = c \)
Yani, sabit bir fonksiyonun her noktadaki limiti kendisine eşittir.
Limitin epsilon-delta tanımından hareket edersek:
Basitçe ifade etmek gerekirse: \( x \) değişkeni \( a \)'ya yaklaşırken, \( f(x) = c \) fonksiyonunun değeri hep \( c \)'dir ve hiç değişmez. Dolayısıyla limiti de doğal olarak \( c \) olur.
Aşağıdaki sabit fonksiyonların limitlerini inceleyelim:
Sabit fonksiyonun limiti, daha karmaşık limit kurallarının temelini oluşturur:
Bu temel kavramı iyi anlamak, ileride karşılaşacağınız daha karmaşık limit problemlerini çözmenize önemli ölçüde yardımcı olacaktır.
Ödev: Limitin epsilon-delta tanımını kullanarak \( \lim_{x \to 3} 5 = 5 \) ifadesini ispatlayınız.