📚 Seçmeli Mantık 1. Dönem 1. Yazılı: Sınava Hazırlık Rehberi
Sevgili öğrenciler, seçmeli mantık dersinin ilk yazılısı yaklaşıyor. Bu rehberde, sınavda çıkabilecek olası soru tiplerini ve konuları ele alacağız. Unutmayın, mantık sadece bir ders değil, aynı zamanda düşünme biçimimizi şekillendiren bir araçtır.
🤔 Temel Kavramlar ve Tanımlar
Mantık sınavının temelini oluşturan kavramları anlamak, soruları doğru yanıtlamak için kritik öneme sahiptir. İşte dikkat etmeniz gereken bazı temel kavramlar:
- 🍎 Önerme: Doğruluğu veya yanlışlığı kanıtlanabilen ifadelerdir. Her cümle bir önerme değildir. Örneğin, "Keşke sınavlar olmasa!" bir önerme değildir.
- 🍎 Argüman: Bir veya daha fazla önermeden (öncüller) yola çıkarak bir sonucu (sonuç önermesi) desteklemeyi amaçlayan çıkarımdır.
- 🍎 Geçerlilik: Bir argümanın geçerli olması, öncüller doğruysa sonucun da zorunlu olarak doğru olması demektir. Geçerlilik, öncüllerin veya sonucun gerçekte doğru olup olmadığı ile ilgili değildir.
- 🍎 Doğruluk: Bir önermenin gerçek dünyadaki durumla uyuşmasıdır. Örneğin, "Güneş doğudan doğar" önermesi doğrudur.
✍️ Çıkabilecek Soru Tipleri
Sınavda karşılaşabileceğiniz olası soru tiplerini ve bu sorulara nasıl yaklaşmanız gerektiğini aşağıda bulabilirsiniz:
- ✅ Önerme Belirleme: Verilen ifadelerden hangilerinin önerme olduğunu belirlemeniz istenebilir. Örneğin:
- ❌ "Bu ne kadar güzel bir gün!" (Önerme değil)
- ✔️ "Türkiye'nin başkenti Ankara'dır." (Önerme)
- ✅ Argüman Analizi: Verilen bir argümanın geçerli olup olmadığını analiz etmeniz istenebilir. Örneğin:
Bütün insanlar ölümlüdür. Sokrates bir insandır. O halde Sokrates ölümlüdür. (Geçerli bir argüman)
- ✅ Sembolik Mantık: Önermeleri sembollerle ifade etme ve bu semboller üzerinden çıkarımlar yapma becerisi ölçülebilir. Örneğin:
p: Yağmur yağıyor. q: Yerler ıslak. p → q (Yağmur yağıyorsa, yerler ıslaktır.)
📝 Örnek Sorular ve Çözümleri
Soru 1:
Aşağıdaki ifadelerden hangisi bir önermedir?
- Ahmet ne zaman gelecek?
- Lütfen kapıyı kapatır mısın?
- Güneş batıdan doğar.
- Keşke daha çok zamanım olsaydı.
Çözüm: C şıkkı bir önermedir çünkü doğruluğu veya yanlışlığı kanıtlanabilir bir ifadedir.
Soru 2:
Aşağıdaki argümanlardan hangisi geçerlidir?
- Bütün kediler miyavlar. Pamuk bir kedidir. O halde Pamuk havlar.
- Bütün insanlar ölümlüdür. Sokrates bir insandır. O halde Sokrates ölümlüdür.
- Bazı kuşlar uçar. Penguen bir kuştur. O halde penguen uçar.
- Bütün çiçekler güzeldir. Papatya bir çiçektir. O halde papatya kırmızıdır.
Çözüm: B şıkkındaki argüman geçerlidir çünkü öncüller doğruysa sonucun da zorunlu olarak doğru olması gerekir.
💡 İpuçları ve Stratejiler
- 📌 Soruları dikkatlice okuyun ve ne istendiğini tam olarak anlayın.
- 📌 Temel kavramları ve tanımları iyi öğrenin.
- 📌 Bol bol pratik yapın ve farklı soru tiplerini çözmeye çalışın.
- 📌 Mantık kurallarını ve çıkarım yöntemlerini öğrenin.
- 📌 Sınavda zamanı iyi kullanın ve tüm soruları cevaplamaya çalışın.
Hepinize sınavda başarılar dilerim!
