avatar
matematikciyim
1740 puan • 50 soru • 241 cevap
✔️ Cevaplandı • Doğrulandı

Sened-i İttifak Hangi Padişah Döneminde İmzalandı? (II. Mahmut)

Sened-i İttifak'ın II. Mahmut döneminde imzalandığını biliyorum ama bu belgeyi özel kılan şeyin ne olduğunu tam anlayamadım. Ayanlarla yapılan bu anlaşmanın Osmanlı'daki önemi nedir? Padişahın mutlak otoritesini sınırlayan ilk belge olduğu söyleniyor, bu doğru mu?
WhatsApp'ta Paylaş
1 CEVAPLARI GÖR
✔️ Doğrulandı
0 kişi beğendi.
avatar
emirtrbl
2208 puan • 47 soru • 297 cevap

📜 Sened-i İttifak Hangi Padişah Döneminde İmzalandı? (II. Mahmut)

Osmanlı tarihindeki önemli dönüm noktalarından biri olan Sened-i İttifak, 1808 yılında, II. Mahmut döneminde imzalanmıştır. Bu belge, Osmanlı merkezi otoritesi ile ayanlar (taşradaki yerel güçler) arasında karşılıklı hak ve yükümlülükleri belirleyen bir tür anayasal nitelikteki ilk sözleşme olarak kabul edilir.

🎯 Sened-i İttifak'ın İmzalanma Süreci ve Amacı

II. Mahmut tahta geçtiğinde, merkezi otorite oldukça zayıflamış, ayanlar taşrada büyük güç elde etmişti. Padişah, Rusçuk Ayanı Alemdar Mustafa Paşa'nın desteğiyle tahtını güçlendirmek ve ülke genelinde asayişi sağlamak amacıyla bu ayanlarla bir uzlaşma yoluna gitti. Sened-i İttifak, İstanbul'da toplanan önde gelen ayanlarla devlet adamları arasında müzakere edilerek 7 Ekim 1808'de kabul edildi.

📝 Belgenin Önemli Maddeleri ve Sonuçları

  • 🤝 Karşılıklı Sadakat: Ayanlar, padişaha ve devlete bağlılık sözü verirken; padişah da ayanların haklarını ve yerel otoritelerini tanıdı.
  • ⚖️ Vergi ve Asker Toplama: Vergi toplama ve asker yazma işleri belirli kurallara bağlandı, keyfi uygulamaların önüne geçilmeye çalışıldı.
  • 🏛️ Padişahın Mutlak Otoritesinin Sınırlandırılması: Belge, padişahın yetkilerini ilk kez yazılı olarak sınırlayan bir metin olması açısından tarihsel öneme sahiptir.
  • ⚠️ Kısa Ömürlü Oluşu: Alemdar Mustafa Paşa'nın kısa süre sonra ölümü ve II. Mahmut'un merkezi otoriteyi güçlendirme politikaları nedeniyle Sened-i İttifak uygulamaya geçemedi ve hükümsüz kaldı.

💎 Tarihsel Önemi ve Yorumu

Sened-i İttifak, Osmanlı Devleti'nde “anayasal monarşi” ve “hukuk devleti” fikirlerinin ilk somut adımı olarak değerlendirilir. Magna Carta'ya benzetilen bu belge, padişahın yetkilerinin sınırsız olmadığını, devlet yönetiminde hukuk kurallarının ve mutabakata dayalı bir sistemin gerekliliğini ortaya koymuştur. II. Mahmut döneminin en önemli siyasi gelişmelerinden biri olarak, Tanzimat Fermanı'na giden yolu hazırlayan bir kilometre taşıdır.

🔎 Özetle:

Sened-i İttifak, 1808 yılında II. Mahmut'un tahtta olduğu dönemde imzalanmış, merkezi yönetim ile yerel güçler arasında bir uzlaşma metnidir. Uygulanamasa da, Osmanlı siyasi düşüncesinde modernleşme ve anayasalcılık hareketlerinin erken bir işareti olarak tarihteki yerini almıştır.

Yorumlar