🔬 Sindirim Sistemi Organları ve Görevleri
Sindirim sistemi, yediğimiz besinleri vücudumuzun kullanabileceği küçük yapı taşlarına parçalayan organlar topluluğudur. Bu süreç, enerji üretimi, büyüme ve onarım için hayati önem taşır.
👄 Ağız
- ✅ Mekanik Sindirim: Dişler besinleri küçük parçalara ayırır ve öğütür.
- ✅ Kimyasal Sindirim: Tükürük bezlerinden salgılanan enzimler, besinlerdeki karbonhidratların kimyasal olarak parçalanmasını başlatır.
🌐 Yutak (Farinks)
- ✅ Yutma İşlemi: Ağızdan yemek borusuna geçişi sağlayan bir geçittir. Lokmaların soluk borusuna kaçmasını engeller.
🧪 Yemek Borusu (Özofagus)
- ✅ Taşıma: Yutak ile mide arasında bulunan bu boru, kasılıp gevşeme hareketleri (peristaltizm) ile besinleri mideye taşır. Sindirim gerçekleşmez.
⚗️ Mide
- ✅ Mekanik Sindirim: Güçlü kaslarıyla besinleri bulamaç haline getirir (kimus).
- ✅ Kimyasal Sindirim: Mide öz suyu ve hidroklorik asit salgılayarak proteinlerin sindirimini başlatır.
- ✅ Depolama: Besinleri geçici olarak depolar.
🌀 İnce Bağırsak
- ✅ Kimyasal Sindirimin Tamamlanması: Pankreas ve safra kesesinden gelen sıvılarla karbonhidrat, protein ve yağların sindirimi burada tamamlanır.
- ✅ Emilim: Sindirilmiş besin maddelerinin (amino asitler, glikoz, yağ asitleri, vitaminler) büyük çoğunluğu buradan villus adı verilen parmaksı çıkıntılar sayesinde kana emilir.
💚 Karaciğer ve Safra Kesesi
- ✅ Karaciğer: Safra sıvısını üretir. Ayrıca besinlerin metabolizması, zehirli maddelerin arındırılması ve vitamin depolanması gibi birçok hayati görevi vardır.
- ✅ Safra Kesesi: Karaciğerin ürettiği safrayı depolar ve yoğunlaştırır, yağların fiziksel sindirimine yardımcı olmak için ince bağırsağa salgılar.
🍐 Pankreas
- ✅ Sindirim Enzimleri: İnce bağırsağa, karbonhidrat, protein ve yağ sindirimi için özelleşmiş enzimler salgılar.
- ✅ Hormon Salgılama: Kan şekerini düzenleyen insülin ve glukagon hormonlarını üretir.
➿ Kalın Bağırsak
- ✅ Su ve Mineral Emilimi: Sindirilmemiş besin artıklarından su ve minerallerin emilimini sağlar.
- ✅ Atık Depolama: Vücuttan atılacak olan katı atıkları (dışkı) depolar.
- ✅ Vitamin Üretimi: Bağırsak florasındaki yararlı bakteriler K ve B12 gibi bazı vitaminleri sentezler.
🚪 Anüs
- ✅ Atılım: Sindirim artıklarının (dışkı) vücuttan atıldığı son açıklıktır.
💡 Özet Tablosu
Ağız: Mekanik ve kimyasal sindirim (karbonhidratlar) başlar.
Yemek Borusu: Taşıma.
Mide: Mekanik sindirim, protein sindirimi, depolama.
İnce Bağırsak: Kimyasal sindirimin ve emilimin büyük kısmı.
Kalın Bağırsak: Su emilimi, atık depolama.
Karaciğer & Pankreas: Sindirime yardımcı salgılar üretir.
