Söz sanatları LGS

Question

LGS'de söz sanatları konusunda genellikle hangi soru tipleri çıkıyor anlamıyorum. Benzetme, kişileştirme ve konuşturma gibi temel sanatları karıştırıyorum. Özellikle paragraf sorularında bu sanatları tespit etmekte zorlanıyorum.

Answer 1

📚 LGS Türkçe: Söz Sanatları Ders Notu

Söz sanatları, anlatımı zenginleştirmek, daha etkili ve akılda kalıcı hale getirmek için kullanılan dil oyunlarıdır. LGS Türkçe sınavında sıklıkla karşılaşılan bu konuyu, örneklerle birlikte inceleyelim.

🎨 Söz Sanatlarına Giriş

• ✨ Söz Sanatları: Anlatıma zenginlik katan, ifadeleri güçlendiren ve anlamı derinleştiren sanatlardır.
• 🎯 Amaç: Duyguları ve düşünceleri daha etkileyici bir şekilde ifade etmek, okuyucunun veya dinleyicinin ilgisini çekmektir.

🎭 Başlıca Söz Sanatları

⭐ Benzetme (Teşbih)

İki farklı şey arasındaki ortak özelliklerden yola çıkarak, zayıf olanı güçlü olana benzetmektir.

Örnek:

“Aslan gibi kükredi.” (Burada kişinin kükremesi, aslanın kükremesine benzetilmiştir.)

Çözümlü Örnek:

Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde benzetme vardır?

a) Güneş batınca her yer karanlık oldu.

b) O kadar hızlı koştu ki, rüzgar gibiydi.

c) Kitap okumak çok faydalıdır.

d) Hava bugün çok güzel.

Cevap: b) O kadar hızlı koştu ki, rüzgar gibiydi. (Koşma hızı rüzgara benzetilmiştir.)

🌟 Abartma (Mübalağa)

Bir durumu veya özelliği olduğundan çok daha büyük veya küçük göstermektir.

Örnek:

“Dünya kadar ödevim var.” (Ödevin çokluğu abartılarak ifade edilmiştir.)

Çözümlü Örnek:

Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde abartma sanatı kullanılmıştır?

a) Çok yorgunum.

b) Bir ah çeksem dağlar yerinden oynar.

c) Hava soğuk.

d) Yemek güzeldi.

Cevap: b) Bir ah çeksem dağlar yerinden oynar. (Ağın etkisi abartılarak ifade edilmiştir.)

💫 Kişileştirme (Teşhis)

İnsan dışındaki varlıklara insana ait özellikler vermektir.

Örnek:

“Güneş bize gülümsüyordu.” (Gülümseme özelliği güneşe verilmiştir.)

Çözümlü Örnek:

Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kişileştirme vardır?

a) Ağaçlar uzundu.

b) Deniz bugün çok dalgalı.

c) Rüzgar ağaçlarla konuşuyordu.

d) Gökyüzü maviydi.

Cevap: c) Rüzgar ağaçlarla konuşuyordu. (Konuşma özelliği rüzgara verilmiştir.)

✨ Konuşturma (İntak)

İnsan dışındaki varlıkları konuşturmaktır. Kişileştirmenin bir türüdür.

Örnek:

“Kedi, 'Miyav' diyerek acıktığını söyledi.” (Kedinin konuşması konuşturma sanatıdır.)

🌟 Karşıtlık (Tezat)

Birbirine zıt kavramları bir arada kullanmaktır.

Örnek:

“Ağlarım gülerim, halime ben.” (Ağlamak ve gülmek zıt kavramlardır.)

🎭 Soru Sorma (İstifham)

Cevap bekleme amacı gütmeden soru sormaktır. Genellikle anlatımı güçlendirmek için kullanılır.

Örnek:

“Bu dünya kime kalır?” (Cevap beklenmemektedir, dünyanın geçiciliği vurgulanmaktadır.)

🎨 Uyarı (Tenasüp)

Anlamca birbiriyle ilgili kelimeleri bir arada kullanmaktır.

Örnek:

“Kalem, kağıt, defter hepsi masanın üzerindeydi.” (Bu kelimeler birbiriyle ilişkilidir.)

Bu söz sanatları, LGS Türkçe sınavında karşınıza çıkabilecek temel kavramlardır. Bol bol örnek çözerek ve metinleri dikkatle okuyarak bu konuyu pekiştirebilirsiniz.